16.09c
Երեվան
ուրբ, սպտ 20
Այգետէրերն այս տարի անելանելի վիճակի մէջ յայտնուած են։ Թէեւ ծիրանի բերքատւութեան ծաւալներն այս տարի նախորդի համեմատ զգալի քիչ են, բայց գիւղացիները դարձեալ կանգնած են մթերման խնդրի առաջ՝ գինը աժան էր։
Արարատի մարզի Այգեզարդ համայնքէն այգետէր Լեւոն Պետրոսեանն այս տարի ծիրանի բերքի հետ մեծ յոյսեր կը կապէր, սակայն, սպասումները չարդարացան։
Ան Tert.am-ի հետ զրոյցին դժգոհած է, որ մթերման շրջանը բացուելուն պէս ծիրանը աժան գիներով յանձնած են։
«Սկզբում արտահանման համար ծիրանի մէկ կիլոգրամը մեզանից գնում էին 500 դրամով, յետոյ օր-օրի գին իջեցրել են՝ դարձնելով 250։ Վերջին մի քանի օրը գիւղից ամենաընտիր ծիրանն արտահանման համար 100 դրամով են տանում, գիւղացիներին ձեռ չի տալիս այդ գնով յանձնել, չեն տալիս, մնում է թափւում, կամ էլ 30-ով «զավոդին» են յանձնում»,- պատմած է գիւղացին։
Այգեգործի հաշուարկներով՝ մինչեւ այս պահը Այգեզարդէն արդէն 13,000 թոն ծիրան արտահանուած է հիմնական Ռուսիոյ Դաշնութիւն։ Հիմա գիւղացիներրը ծիրանը միայն վերամշակող ընկերութիւններուն կը յանձնեն: Այն այգետէրերը, որոնք պայմանագրեր ունին գործարաններու հետ, մէկ քիլոկրամ ծիրանը կը վաճառեն 60-65 դրամով։ Սակայն, ինչպէս Լեւոն Պետրոսեանն ըսած է, մթերողներու հետ շատ քիչերը նախապէս պայմանագրեր կնքած են։ Պայմանագրեր չունեցող գիւղացիները միջնորդներուն 20-30 դրամով ծիրան կը յանձնեն։
Անոր խօսքով՝ նման գիներու պարագային գիւղացին միայն վնասով կ'աշխատի, նոյնիսկ չի կրնար ներդրած գումարները ետ բերել, իսկ վարկի տոկոսները կ'աւելնան։
«Բոլորս էլ բանկերին վարկեր ունենք, ամբողջ գիւղը վարկի տակ է։ Սպասում էինք, որ ծիրանը վաճառէինք, ու վարկերը փակէինք, բայց էն էլ շատ էժան էր, իսկ մեր ծախսերը տարեցտարի աւելանում են։ Թանկ գնով բուժանիւթ ենք գնել, ջրի վարձ տուել, աշխատուժն է թանկացել, բանուորի օրավարձը, եթէ մի երկու տարի առաջ 5,000 էր, հիմա 7,000 դրամ ենք տալիս, սնունդն էլ հետը։ Հաշուէք ու տեսէք՝ մեզ էլ տակը բան մնո՞ւմ է, բացի չարչարանքից»,-նշած է այգետէրը։
Հարեւան Դիտակ համայնքին մէջ նախորդ տարուան ծիրանի մթերման բարձր գիները կը յիշեն, երբ առաջին բերքը 1,000 դրամով Ռուսիա տարած են:
Դիտակ համայնքի բնակիչ Նուէր Սարգսեանը բացատրած է, որ ծիրանը աժան մթերուեցաւ ռուբլիի գնանկման պատճառով, Վերին Լարսի մէջ ալ խնդիրներ կային, ծիրանը օրերով ճանապարհին մնացած է եւ փճացած։ Արտահանողներն էլ օգտվել են առիթից և գներն իջեցրել։
Գարնանային ցրտահարութեան պատճառով Դիտակի մէջ ծիրանն այդքան ալ առատ չէ եղած, միջին բերք ունին։ Կարկուտն ալ իր հերթին ծիրանի ապրանքային տեսքը վնասած է։
Նուէր Սարգսեանը մատնանշած է, որ արտահանման գինի վրայ մէկ այլ գործօն ալ ազդած է․ ուզպեքական ծիրանը Ռուսիոյ շուկայ մտած է եւ կը մրցակցի հայկականի հետ, իրենք ալ դժուարութեամբ կը դիմակայեն անհաւասար մրցակցութեան։
«Անցեալ տարի ծիրանի բերքահաւաքն աւարտել ենք, երբ գինը 300 դրամ էր, հիմա 30 դրամ է դարձել։ Մեր վիճակը հա էլ վատ է, գիւղացին չկարողացաւ եկամուտ ստանալ, թէ՝ ինչ է լինելու մեր վիճակը, ո՞նց ենք վարկերը մարելու՝ չգիտեմ»,-մտահոգուած է գիւղացին։
