20.09c
Երեվան
երք, ապր 16
Ճօ Պայտընի արտաքին քաղաքական թիմը անփութութեամբ եւ շնականութեամբ ներկայիս կը ղեկավարէ աւելի լայն եւ աւելի քայքայիչ խնդիր՝ որ ցեղասպանութիւնը կ’աշխատի, գրած է Մայքըլ Ռուբին Washington Examiner-ի մէջ։
Պայտընի վարչակազմը ոչ մէկ տեղ աւելին չէ ըրած ցեղասպանութեան համար, քան հայերու եւ քիւրտերու նկատմամբ։ Պայտըն կոտրեց դիւանագիտական հիմքերը, երբ երկու տարի առաջ ճանչցաւ Հայոց ցեղասպանութիւնը, սակայն Պլինքընի շնական համախոհութիւնը կը համոզէ Ատրպէյճանի առաջնորդ Իլհամ Ալիեւին, որ հայերու զանգուածային սպանութիւններուն համար ոչ մէկ հետեւանք կը սպառնայ իրեն։ Պատահական չէր, որ անկախ Հայաստանի վրայ Օսմանեան կայսրութեան յարձակման 100-ամեակին Ատրպէյճան եւ թրքական յատուկ ուժերը յարձակեցան հայաբնակ Լեռնային Ղարաբաղի վրայ։ Մինչ Պայտըն կը շարունակէ կանաչ ազդանշան տալ Ատրպէյճանին զէնքի վաճառքին, անդին Ալիեւ կը խոստանայ գրաւել Երեւանը, կը խրախուսէ ատրպեճանական եւ թրքական համոզումը, որ իրենք կրնան աւարտին հասցնել օսմանեան եւ թուրք պաշտօնեաներու ցեղասպանութիւնը, որ սկսած է աւելի քան դար մը առաջ։
Պայտըն ու Պլինքըն նմանապէս չեն կրնար ձեւացնել, որ Թուրքիոյ նախագահ Ռեճեփ Թայիփ Էրտողան չէ հեռագրած Սուրիոյ հիւսիսը քիւրտերու կառավարած եւ բնակած թաղամասերը ջնջելու եւ ցեղային մաքրագործման իր փափաքը։ Որ Պայտըն կը շարունակէ պահանջել F-16-ներ Թուրքիոյ համար, իսկ Էրտողան կը հրամայէ ռմբակոծել քաղաքացիական բնակավայրերն ու գիւղերը, անխիղճ է։
Դիւանագիտութիւնը սոսկ մեծ պետութիւններու մրցակցութիւն չէ, եւ պէտք չէ զայն բանագնացներու կամ արտաքին նախարարութեան աշխատակիցներու համար պարզապէս կառավարութեան հաշուոյն աշխարհ տեսնելու միջոց ըլլայ։ Շատ բան կարելի է ընել ցեղասպանութիւնը կանխելու համար, եթէ միայն կամք ըլլայ։ Սակայն ամբողջ աշխարհի բռնապետները յայտնաբերած են, որ երբ խօսքը կը վերաբերի զանգուածային սպանութիւններուն, Սպիտակ տունը, ի յայտ կու գայ, թուղթէ վագր է։ Աիկա պարզապէս չի հետաքրքրեր։ Պայտըն ինքնիրեն արտաքին քաղաքականութեան հանճար կը համարէ։ Եթէ իր վարչակազմը շարունակէ այսպէս աշխատիլ, զինք կրնան յիշել ինչպէս Հենրի Քիսինճըրին, բայց բոլորովին այլ պատճառներով:
