30.09c
Երեվան
հնգ, հնս 26
Financial Times-ի
FDI MAGAZINE-ի հարցազրոյցը
Վարչապետ Կարէն Կարապետեանի հետ
Հայաստանի վարչապետ Կարէն Կարապետեան կը փափաքի, որ իր գլխաւորած կառավարութիւնը ձեւաւորէ ստեղծարար եւ ձեռներէց մտքի տէր անձերու համար գրաւիչ միջավայր։ Գուրթնի Ֆինկարի հետ զրոյցի ընթացքին, սակայն, ան նաեւ նշեց, որ վճռակամ է՝ ապագային իրագործուելիք փոփոխութիւններուն նկատմամբ երկրին բնակչութեան համակարծութիւնը ապահովելու։
Գուրթնի Ֆինկար - Որո՞նք են այն առաջնահերթութիւնները, որոնց կ՚ուզէիք անմիջապէս անդրադառնալ՝ որպէս վարչապետ։
Կարէն Կարապետեան - Անկեղծ ըսելով՝ վարչապետի աշխատանքը կ՚ենթադրէ որեւէ խնդրի առաջնահերթութիւնը: Տնտեսական աճ, ընկերային հարցեր, առողջապահութիւն եւ պայքար փտածութեան դէմ. կարելի չէ ըսել, թէ այս ոլորտը առաջնահերթութիւն է, իսկ միւսը` երկրորդական: Թերեւս, վարչապետի եւ գործարարի աշխատանքի եւ գործողութիւններու տարբերութիւնը այն է, որ վարչապետը չի կրնար ինքն իրեն թոյլ տալ առաջնահերթութիւններ սահմանելու եւ միայն կարեւորագոյն խնդիրներով զբաղելու պերճանքը: Ըստ իս` ահա թէ որն է մեր առաջին գլխաւոր խնդիրը. մեզի անհրաժեշտ է կապ հաստատել հասարակութեան հետ, որպէսզի մեր ազգը հասկնայ, հաւատայ եւ արձագանգէ մեր կողմէ ներկայացուող ազդակներուն: Ան կը վերաբերի թէ՛ տնտեսվարողներուն, թէ՛ հանրութեան լայն շրջանակներուն: Մեզի համար շատ աւելի դիւրին կ՚ըլլայ բարելաւել իրավիճակը, երբ մեր ազգը մեր դաշնակիցը ըլլայ եւ սատարէ մեր առաջարկած ծրագրերուն:
Գ.Ֆ. - Տնտեսական ի՞նչ նախաձեռնութիւններ կամ ծրագրեր ունիք։
Կ.Կ. - Մենք արդէն իսկ ներկայացուցինք Կառավարութեան ծրագիրը, որուն մէջ ընդգծած ենք, թէ ի՛նչ պիտի ընենք: Կ՚ուզեմ շեշտել հիմնական քանի մը թեմաներ:
Առաջինը. մեզի անհրաժեշտ է ստեղծել իսկապէս ազատ, մրցակցային եւ արդար միջավայր գործառնութեան համար: Վստահ ենք, որ մեր ազգի ստեղծարար ներուժը եւ գործարար ձիրքը թոյլ կու տան մեր գործառնութիւններուն շատ արագ թափով աճիլ նման միջավայրի մէջ: Աւելի՛ն, եթէ յստակ ազդակներ ուղարկենք, օտար ներդրողները նոյնպէս կ՚արձագանգեն եւ մուտք կը գործեն մեր շուկան, եթէ վստահութիւն տածեն խաղի կանոններուն հանդէպ:
Երկրորդը. նկատի ունենալով մեր տնտեսութեան ներկայի վիճակը` մենք կը խթանենք գործառնութիւնները, թերեւս, կառավարութեան համար ոչ այնքան աւանդական եղանակով. կը պատրաստուինք ստեղծելու հիմնադրամներ, որոնք կը գանձատրեն տարբեր ոլորտներ, օրինակ` գիւղատնտեսութիւն, տեղեկատուական արհեստագիտութիւններ, փոքր եւ միջին ձեռնարկութիւններ եւ այլն:
Երրորդը. պիտի ստեղծենք Ռազմավարական նախաձեռնութիւններւ կեդրոն, ուր սեփական եւ պետական հատուածներու տաղանդաշատ ներկայացուցիչներու հետ պիտի քննարկենք եւ մշակենք մնայուն ռազմավարութիւններ, ծրագրեր եւ բարեփոխումներ, ի վերջոյ` պիտի որոշենք, թէ ի՛նչ ուղղութեամբ պէտք է ընթանայ Հայաստանը:
Ամփոփելով կրնամ նշել, որ պիտի ստեղծենք աւելի՛ նպաստաւոր եւ յարմարաւէտ պայմաններ ստեղծարար եւ եռանդուն անհատներու համար` անոնց տեսանելի դարձնելով մեր ապագայի հորիզոնները, որպէսզի բոլորը մասնակից դառնան այդ ապագան կերտելու գործին: Կ՚ուզենք բոլորին ցոյց տալ մեր երազանքներու երկիրը:
Գ.Ֆ. - Օտար ուղղակի ներդրումները ի՞նչպիսի տեղ կը գրաւեն ձեր տնտեսական ծրագրերուն մէջ, եւ արդեօք կը նախատեսէ՞ք որեւէ ձեռնարկութեան ապապետականացում։
Կ.Կ. - Օտար ուղղակի ներդրումները յոյժ կարեւոր են մեզի համար` ոչ միայն որպէս տնտեսական աճին նպաստող լրացուցիչ ներդրումներ, այլեւ կառավարման նոր մշակոյթի մէջ ներգրաւելու տեսանկիւնէն, որոնց միջոցով նաեւ ցոյց կու տանք, որ մեր երկիրը բաց է. անոնք բազմապատկող դրական ազդեցութիւն կ՚ունենան մեր կեանքի այլ ոլորտներուն, օրինակ` զբօսաշրջութեան վրայ:
Ինչ կը վերաբերի ապապետականացման, կը կարծեմ, որ Հայաստանը նախկին խորհրդային պետութիւններու շարքին ամենէն ազատականներէն է: Պետական գոյքի ծաւալը իսկապէս շատ փոքր է: Այնուհանդերձ, վստահ եմ, որ ապապետականացուած կառավարումը միշտ պետականէն աւելի լաւ է. ան կը նուազեցնէ փտածութեան վտանգը, կը բարձրացնէ գործօնութեան մակարդակը եւ այլն: Ուստի, մտադիր ենք գործառնական տրամաբանութիւն ունեցող ամէն բան, բացառութեամբ շատ առանձնայատուկ ոլորտներու, ինչպէս օրինակ՝ ապահովութիւնը եւ պաշտպանութիւնը, կա՛մ ապապետականացնելու, կա՛մ յանձնելու սեփական կառավարման:
Կը կարծեմ, որ մեր տեղեկատուական եւ բարձր արհեստագիտութիւններու ոլորտը շատ հետաքրքրական եւ գրաւիչ է. ան լեցուն է հրաշալի ներուժով եւ կարելիութիւններով: Մեր գիւղատնտեսութեան, ոսկեգործութեան, հանքարդիւնաբերութեան, թեթեւ արդիւնաբերութեան, ուժանիւթի եւ զբօսաշրջութեան ոլորտները նոյնպէս օտար ներդրումներ ներգրաւելու մեծ ներուժ ունին:
Գ.Ֆ. - Տարածաշրջանի աշխարհաքաղաքականութիւնը խրթին է։ Ի՞նչպէս կը վարուիք այդ նուրբ իրավիճակին մէջ, եւ ի՞նչպէս կրնաք ի հեճուկս անոր՝ աւելցնել տնտեսական համարկումը։
Կ.Կ. - Ինչ կը վերաբերի մեր արտաքին քաղաքականութեան՝ մեր գործողութիւններով եւ քաղաքականութեամբ ուղղակի յառաջ պիտի քշենք այն ազդակը, որ մենք շատ ազնիւ եւ անկեղծ ենք մեր գործընկերներուն հետ: Մէկ պետութեան հետ պիտի չհամագործակցինք` ի վնաս այլ պետութիւններու: Մեր պետութեան եւ մեր դրացի պետութիւններու չափը մեզ կը մղեն ունենալու այն մօտեցումը, որ մենք պէտք է իսկապէս կեդրոնանանք տարածաշրջանային համագործակցութիւնը խթանելու ուղղութեամբ: Այդ տեսանկիւնէն, կը կարծեմ՝ տարածաշրջանային համագործակցութիւնը նոր կարելիութիւններ կը բացայայտէ մեր գործառնութիւններուն համար:
Մեզի նաեւ անհրաժեշտ է համոզել բոլորը, որ մենք շատ հանդուրժող ազգ ենք, թէպէտ բոլորը մեզ կը ճանչնան որպէս հակամարտութեան կողմ: Կը կարծեմ, որ մեր կենսակերպը կ՚ապացուցէ ատիկա, քանի որ մեր ազգի երեք քառորդը կ՚ապրի արտասահման` որպէս այլ պետութիւններու օրինապահ քաղաքացիներ: Մենք բաւարար չափով զգացած ենք պատերազմներու հետեւանքները, որպէսզի շատ զգայուն ըլլանք խաղաղութեան արժէքին նկատմամբ, եւ մեզ շատ կը մտահոգէ մեր ապահովութիւնը:
Գ.Ֆ. - Ի՞նչ պիտի ուզէիք, որ այլ պետութիւններու քաղաքացիները եւ ընկերութիւնները իմանային Հայաստանի մասին, որ տակաւին անոնք թերեւս չեն գիտեր։
Կ.Կ. - Մենք գիտենք խաղաղութեան արժէքը եւ շատ երախտապարտ ենք մեր բարեկամներուն:
Պետականութիւն ունեցող ամենահին ազգերէն մէկն ենք: Երեւանը Հռոմէն 50 տարի աւելի հին է: Երեւանի շատ մօտ գտնուող Շէնգաւիթի տարածքը 6000 տարեկան է` քաղաքակրթութիւն մը, որ 1000 տարի աւելի հին է, քան եգիպտական բուրգերը: Մենք առաջին քրիստոնեայ ազգն ենք: Տպագրութեան նախաձեռնած առաջին պետութիւններու շարքին եղած ենք: Գործարարներուն եւ զբօսաշրջիկներուն կ՚առաջարկենք գալ Հայաստան, հիւրընկալուիլ մեր կողմէ եւ դառնալ մեր բարեկամը:
www.a1plus.am
Դեկտեմբեր 20
Արեւմտահայերէնի վերծանումը՝ «ՆՅ»
