6.09c
Երեվան
երկ, դկտ 02
Եթէ դիտենք Թուրքիոյ մօտ անցեալի պատմութիւնը, սպայակոյտի նախագահ զօրավար Քենան Էվրեն իր գլխաւորած զինուորական իշխանափոխութեան աւարտին դարձաւ երկրի նախագահը։ Եթէ յանկարծ սայթաքէր իր յեղափոխութիւնը կասկած չկայ որ ան ալ իսկոյն պիտի մեղադրուէր ահաբեկչութեամբ։
Այս բոլորը կը մտաբերենք դիտելով իսրայէլեան սանձարձակ վայրագութեան քաղաքականութիւնը։
Իբրեւ թէ քաղաքակիրթ աշխարհը ամբողջովին կողմ է այդ վայրագութեան։
Ուրեմն պարտինք խուսափիլ այս կամ այն գործիչը ահաբեկիչ հռչակելէ, մինչեւ որ քաջապէս ծանօթ չըլլանք անոր մղած պայքարին եւ պայքարելու եղանակին։
Դէպքերու զարգացումով ինքնաբերաբար անիմաստ ու սնամէջ դարձած բառ մըն է «ահաբեկչութիւն» կոչուածը։ Տարիներ ու տարիներ բազմաթիւ պետական այրեր առանց վարանումի ոմանց համար իբրեւ մեղադրանք շռայլօրէն գործածեցին այդ եզրը։
Իբրեւ թէ պետական այր ներկայացող զանազաններու բերնէն կը լսէինք այդ խօսքը ուղղուած իր հակառակորդին։ Հարաւային Ափրիկէի մէջ մարդու իրաւունքներու պաշտպան Նելսոն Մանտելա ահաբեկիչ մըն էր օրինակի համար, այդ երկրէ ներս տիրող ցեղապաշտ կառավարութեան հաշւոյն։
Պաղեստինի շարժումի առաջնորդ Եասսէր Արաֆաթ նոյնպէս ահաբեկիչ կը համարուէր Իսրայէլեան զանազան գործիչներու կողմէ։
Ապտուլլահ Էօճալան, որ իր ժողովուրդի աչքին ազգային դիմադրութեան առաջնորդն է, ահաբեկիչ մը Թուրքիոյ Հանրապետութեան բոլոր կառավարութիւններուն ու նաեւ ընդդիմադիր շրջանակներուն համար։
Նոյնիսկ գործող կառավարութեան հետ երկար տարիներ համերաշխութիւն պահած Ֆեթուլլահ Կիւլեն, երբ հակադրուեցաւ Էրտողանի կառավարութեան, ակնթարթի մէջ կորսնցուց «Հոճա էֆենտի» կոչումը եւ դարձաւ ահաբեկիչ։
Հայ ժողովուրդի համար արդարութեան մարտիկ մըն է Սողոմոն Թեհլերեանը, որ իր գործած ոճիրով զովացուց ամբողջ ազգի մը վիրաւոր սիրտը, պարզ ահաբեկիչ մը, մարդասպան մը ըլլալով կը յիշատակուի թուրք պաշտօնական պատմագրութեան մէջ։
Ուրեմն կրնանք եզրակացնել թէ անհատներու վերագրուած «ահաբեկի» կոչումը յարափոփոխ է։ Կախում ունի թէ ո՞ր աչքով կը նայինք կամ ինչպէ՞ս կը գնահատենք անոր կատարած գործը։
Բառը անիմաստ ու սնամէջ դարձնողը պետութիւններու ահաբեկչութիւնն է։ «Իրաւունքը զօրաւորինն է» սկզբունքով համապատասխան կարողութիւն ունեցող իւրաքանչիւր պետութիւն իր կարգին իրաւունք ունի նաեւ ահաբեկչութեան։
Ժողովրդավարական սկզբունքներու հաւատարմութեամբ ծանօթ Ֆրանսան բնապահպաններու «Կրինփիս» նաւու դէմ չէր վարանած ահաբեկչութիւն գործադրելէ։
Ի դէմ ՄԱԿ-ի բոլոր առարկութիւններուն «Սատտամ զանգուածային քիմիական զէնքեր ունի» սուտ պատրուակով Իրաքը ռմբակոծող ԱՄՆ ահաբեկչական պետութեան օրինակ մըն էր դարձեալ։
Այս օրինակները կարելի է անհամար այլ փաստերով շարահիւսել։ Մարիցա գետի վրայ փախստականներու նաւերը ջրամոյն ընող յոյն սահմանապահները, Պոսնիա Հերցեկովինայի մէջ գնումներու համար շուկայ ելած մարդկանց վրայ կրակող սերպիացի դիպուկահարները կամ եթէ միջազգային բառամթերքը շահագործենք «սնայփըր»ները բոլորն ալ ահաբեկիչներն են։
Եթէ դիտենք Թուրքիոյ մօտ անցեալի պատմութիւնը, սպայակոյտի նախագահ զօրավար Քենան Էվրեն իր գլխաւորած զինուորական իշխանափոխութեան աւարտին դարձաւ երկրի նախագահը։ Եթէ յանկարծ սայթաքէր իր յեղափոխութիւնը կասկած չկայ որ ան ալ իսկոյն պիտի մեղադրուէր ահաբեկչութեամբ։
Այս բոլորը կը մտաբերենք դիտելով իսրայէլեան սանձարձակ վայրագութեան քաղաքականութիւնը։
Իբրեւ թէ քաղաքակիրթ աշխարհը ամբողջովին կողմ է այդ վայրագութեան։
Ուրեմն պարտինք խուսափիլ այս կամ այն գործիչը ահաբեկիչ հռչակելէ, մինչեւ որ քաջապէս ծանօթ չըլլանք անոր մղած պայքարին եւ պայքարելու եղանակին։
Բագրատ Էսդուգեան
«Ակօս»
