2.09c
Երեվան
ուրբ, դկտ 27
Թուրքիոյ Կաթողիկէ Հայոց Վիճակաւոր, ներհուն մտաւորական Արհի. Տ. Լեւոն արք. Զէքինեանին շնորհուած է Հայաստանի Հանրապետութեան Գիտութիւններու Ազգային Ակադեմիայի Պատմութեան Ինստիտուտի Մետալ։
Այս մասին «Արեւելք» տեղեկացաւ հայրենի աղբիւրներէ։
Ստորեւ կը հրապարակենք մետալի տուուչութեան արարողութեան մասին լրատւութիւնը։
Հոկտեմբերի 25-ին Հայաստանի Հանրապետութեան Գիտութիւններու ազգային ակադեմիայի պատմութեան ինստիտուտի մէջ տեղի ունեցաւ հանդիսաւոր նիստ՝ նուիրուած ՀՀ Գիտութիւններու ազգային ակադեմիայի արտասահմանեան անդամ, Վենետիկի գիտութիւններու, գրականութեան եւ արուեստի ակադեմիայի իսկական անդամ, Արհի. Լեւոն արքեպիսկոպոս Զէքիեանի ծննդեան 80-ամեակին։
Միջոցառման ժամանակ ՀՀ ԳԱԱ հայագիտութեան եւ հասարակական գիտութիւններու բաժանմունքի ակադեմիկոս եւ քարտուղար, Եուրի Սուվարեան Արհի. Լեւոն արքեպիսկոպոս Զէքիեանին յանձնեց ՀՀ Գիտութիւններու ազգային ակադեմիայի մեդալ։
«Այս մեդալը, որը ստեղծուել է Գիտութիւնների ազգային ակադեմիայի 80-ամեայ յոբելեանի առթիւ, առաջինը շնորհւում է Արհի. Լեւոն Զէքիեանին՝ իր 80-ամեայ Յոբելեանին։ Վաստակաշատ անհատականութիւն է Հայր Լեւոն Զեքիեան, ով ունի վիթխարի ներդրում գիտութեան ասպարեզում եւ մարդկային բարձր յատկանիշներ։ Ես բախտ եմ ունեցել ներկայ գտնուելու Կոստանդնուպոլսում նրա օծման փառահեղ արարողութեանը։ Մենք հպարտութիւն էինք զգում, որ ունենք հայազգի նման գործիչ», - ըսաւ ակադեմիկոս Եուրի Սուվարեան։
«Գերապայծառը վաղուց մեր ինստիտուտի լաւագոյն բարեկամն է, մեր Եկեղեցու խոշոր գործիչներից մէկը։ Երբ ծանօթանում ես նրա աշխատութիւններին, տեսնում ես, թէ ինչքան լայնախոհ կարող է լինել մարդը եւ ինչքան ընդգրկուն միտք կարող է ունենալ։ Հայկական Սփիւռքը պատկերացնել առանց Լեւոն Զէքիեանի՝ հնարաւոր չէ, յատկապէս, երբ խոսում ենք դասականութեան մասին», - ըսաւ ՀՀ Գիտութիւններու ազգային ակադեմիայի պատմութեան ինստիտուտի տնօրէն Աշոտ Մելքոնեանը։
Արհիապատիւ Լեւոն արքեպիսկոպոս Զէքիեանի կեանքն ու գործունէութիւնը ներկայացուց ՀՀ Գիտութիւններու ազգային ակադեմիայի պատմութեան ինստիտուտի հայ գաղթօջախներու եւ սփիւռքի պատմութեան բաժինի
վարիչ Գէւորգ Ստեփանեանը։ Ան շեշտեց Արհի. Լեւոն Արք. Զէքիեանի դերը Սփիււռքի ազգային ինքնութեան պահպանման գործին մէջ. «Անգնահատելի է նրա ներդրումը հայագիտութեան, կովկասագիտութեան, գրականութեան, լեզվաբանութեան բնագավառներում։ Նա հեղինակ է աւելի քան 200 գիտական ուսումնասիրութիւններու, յօդուածներու եւ տասնեակ թեմատիկ գրքերու։ Հիմնական աշխատանքները կը վերաբերին գիտակցութեան, փիլիսոփայութեան, հումանիզմի, հայոց պատմութեան, բանասիրութեան եւ մշակոյթի, ազգային եւ կրօնական ինքնութեան հարցերուն, հայ տեսահայեցողական եւ աստուածաբանական մտքին։ Հեղինակած 14 մենագրութիւններու մէջ Արհի. Լեւոն Զէքիեան ուսումնասիրած է հայերու ներկայութիւնը Իտալիայի մէջ, արդի հայ թատրոնի սկզբնաքայլերը, հայութեան արդիականացման գործընթացները եւ ինքնութիւնը։ Ան իտալերէն թարգմանած է «Նարեկը» եւ խմբագրած է աւելի քան 25 հատոր գիրք»։
ՀՀ Գիտութիւններու ազգային ակադեմիայի պատմութեան ինստիտուտի թղթակից անդամ Ալբերտ Խառատեան շեշտեց Արհի. Լեւոն Զէքիեանի ներդրումը հայ-իտալական մշակութային առնչութիւններու ասպարեզին մէջ։ «Նա պոլիգլոտ է, ով վարժ տիրապետում է բազմաթիւ լեզուների։ Նրա նուիրեալ գործունէութեան մէջ առանձին տեղ է զբաղեցնում հայ արուեստին նուիրուած միջոցառումների տեւական շարքը՝ մի քանի տասնեակ գիտաժողովներով եւ դասախօսութիւններով տարբեր երկրներում։ Իրապէս, նա արդի հայագիտութեան անդադրում աշխատաւորն է», - նշեց Ալբերտ Խառատեան։
ՀՀ Գիտութիւններու ազգային ակադեմիայի պատմութեան ինստիտուտի գիտաշխատող Արծվի Բախչինեան ներկայացուց Արհի. Լեւոն Արք. Զէքիեանի նախաձեռնութեամբ Իտալիայի մէջ հիմնուած «Պո-Արաքս» մշակութային ընկերակցութիւնը, որ կը հովանաւորէ ամէն տարի օգոստոսին Վենետիկի պետական համալսարանի հայագիտական ամբիոնի աջակցութեամբ կազմակերպուող հայոց լեզուի եւ մշակոյթի խտացուած դասընթացքը։ «Այս դասընթացքը միտում ունի լայն պատկերացում տալու դասական եւ ժամանակակից հայ մշակոյթի եւ պատմութեան մասին։ Այն Սփիււռքում ինստիտուցիոնալ գործունէութեան եզակի օրինակ է», - նշեց Արծվի Բախչինեան։
ՀՀ ԳԱԱ հնագիտութեան եւ ազգագրութեան ինստիտուտի գիտաշխատող Տորք Դալալեան ներկայացուց Արհի. Լեւոն Արք. Զեքիեանի գործունէութիւնը՝ որպէս գիտութեան կազմակերպիչ։
