1.09c
Երեվան
կրկ, դկտ 22
Համշենահայերի ժողովրդական «Մադմոնեդ մոնա» երգն է՝ «Նորայր Քարտաշյան և Վան» նախագծի կատարմամբ:
Մենակատար՝ Գարեգին Առաքելյան
Գեղարվեստական ղեկավար և դիրիժոր՝ Նորայր Քարտաշյան
Երգը մեր առջև բացում է մի այսպիսի գեղեցիկ տեսարան. երիտասարդ տղան հանկարծ նկատում է մի գեղեցիկ աղջկա և հմայված նրա տեսքով ու քայլվածքով՝ հարցնում է, թե որտեղացի է նա: Չնայած առաջին անգամ է նա աղջկան տեսնում, բայց կարծես վաղուց է ճանաչում: Նա իսկույն աղջկան հայտնում է իր սիրահարության մասին՝ ասելով, որ ինքն անպայման ամուսնանալու է նրա հետ, միաժամանակ հորդորում է, որ այս ու այնտեղ չխոսի այդ մասին: Բայց թող հանգիստ լինի, իլիկը մանի, մինչև ամեն ինչ իրենց ուզածով ընթանա: Այս երգի տարբերակներից մեկն ունի մի քառատող, որտեղ տղան մեղադրում է աղջկա մորը՝ իրենց հարաբերությունները խառնելու, միմյանց բաժանելու մեջ, որին հաջորդող կրկներգն արդեն այլ երանգ է ստանում, կարծես ասում է. «Մորդ լսելով՝ ինձնից հեռացար, դե հիմա նստիր ու իլիկդ մանիր»: Երգի այս տարբերակի հաջորդ քառատողը կարծես լրացնում է այստեղ բացակայող այդ քառատողի միտքը. տղան, հիանալով աղջկա շիկահերությամբ, ասում է. «Դռանդ առաջ, այդպես իլիկ մանելով, այնքան նստած մնա, մինչև բու դառնաս, ու ձեռագործդ հյուսիր, մինչև փախցնեմ քեզ»: Ինչպես երևում է, իր կրած տառապանքների դիմաց տղան կամենում է, որ սպասումի մեջ աղջիկը ևս փոքր-ինչ տառապի: Վեջին քառատողում տղան հայտնում է, որ իրենց հողամասում դեռ քաղհան ունի անելու, ու բավականին բերք պիտի ստանա: Նկատի ունի այն, որ այդ աշխատանքն ավարտելուց հետո արդեն աղջկան կփախցնի ու ընտանիք կկազմի, որովհետև հին ժամանակներում ընդունված էր հարսանիքներն անել աշնանը՝ դաշտ ու հանդում աշխատանքներն ավարտելուց և բերքը մառաններում ու ամբարներում տեղավորելուց հետո: Նա խոստանում է, որ աղջկան առնելու դեպքում ինքը երեսուն ոչխար մատաղ կանի, ինչը ցույց է տալիս, թե որքան մեծ է նրա հետ ամուսնանալու տղայի փափագը:
Պատկերն՝ ըստ Հայկ Սայադյանի
