14.09c
Երեվան
չրք, հկտ 23
Ամերիկեան դիւանագիտութեան մէջ ընդունուած երեւոյթ է բանագնացներու հետ միասին նաեւ նամակներ ուղարկել ընդունող երկիրներու ղեկավարներուն:
Այս մասին իր դիմատետրեան էջին գրած է միջազգայնագէտ Սուրէն Սարգսեանը։
«Յիշենք 2023թ. նոյն Սամանթա Փաուերի այցը Հայաստան եւ նրա կողմից վարչապետին փոխանցուած Ջո Բայդենի նամակը: Այս առումով այստեղ որեւէ արտասուոր բան չեմ տեսնում:
Բովանդակային առումով եւս, Ալիեւին ու Փաշինեանին ուղղուած նամակներում արտասովոր բան չկայ: Ամերիկեան պաշտօնական դիրքորոշումների արտացոլումն է, ընդունուած ձեւակերպումներով եւ քաջալերման խօսքերով՝ շարժուել դէպի առաջ:
Այստեղ ամէնից կարեւորը ժամանակագրութիւնն է (timing): Բայդենի վարչակազմին մնացել է 3 ամիս՝ իշխանութիւնն ամբողջութեամբ Թրամփին կամ Հարիսին փոխանցելու համար:
Բնականաբար Բայդենը ցանկանում է, որ 4 տարուայ այն ներդրումը, որ իր վարչակազմն ունեցել է հայ-ադրբեջանական յարաբերութիւնների կարգաւորման գործում, հասնի իր տրամաբանական աւարտին եւ Բայդենը արդարացիօրէն դառնայ խաղաղութեան համաձայնագրի կնքահայրը:
Հեռացող նախագահ Բայդենը, ով արտաքին քաղաքականութեան աւելի մեծ փորձառութիւն ունի քան վերջին 30 տարիների ԱՄՆ որեւէ նախագահ՝ պաշտօնը ստանձնելիս հասկանում է, որ ո՛չ Թրամփի, եւ ո՛չ էլ Հարիսի վարչակազմերի համար մեր տարածաշրջանը առաջնահերթութիւն չի լինելու, հետեւաբար իր բոլոր ձեռքբերումները, եթէ նոյնիսկ ջուրը չգնան, ապա էապէս դանդաղելու են կեանքի կոչման տեսանկիւնից: Միւս կողմից, նա ցանկանում է իր ժառանգութեան մէջ ունենալ յաջողութեան պատմութիւն խաղաղութեան կերտման տեսանկիւնից, ինչպիսիքը դեռեւս չկան:
Բնական է, որ խաղաղութեան համաձայնագրի կնքումը եւ Հարաւային Կովկասի կոնֆլիկտի լուծումը (ինչպէս ձեւակերպուած է Բայդենի ազգային անվտանգութեան ռազմավարութեան մէջ) ամերիկեան արտաքին շահերի համատեքստում եւս կարեւոր նշանակութիւն ունեցող հանգամանք է, ինչն իր հերթին ստիպում է Բայդենի վարչակազմին մինչեւ վերջին րոպէն (յունուարի 20-ը ժամը 12:00) պայքարել այդ շահերի ապահովման համար»,- գրած է ան:
