image

«Տպաւորութիւն է, որ պատմութիւնը փորձում են շարադրել համապատասխանեցնելով արտաքին պահանջներին, արտաքին ճաշակներին». Արշակ Սրբազան

«Տպաւորութիւն է, որ պատմութիւնը փորձում են շարադրել համապատասխանեցնելով արտաքին պահանջներին, արտաքին ճաշակներին». Արշակ Սրբազան

Տպաւորութիւն կը ձեւաւորուի, որ պատմութիւնը մեր մօտ կը փորձեն շարադրել համապատասխանեցնելով արտաքին պահանջներուն, արտաքին ճաշակներուն: Եւ ամբողջ վտանգը այստեղ է: Խնդրի վտանգաւորութիւնը ճիշդ ասոր մէջ է: Այսօր հրաւիրուած ասուլիսի ժամանակ յայտարարած է Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի դիւանապետ Գերաշնորհ Տէր Արշակ արքեպիսկոպոս Խաչատրեանը։

«Ես երբեք զմայլուած չեմ եղել նախընթաց տարիներին դասագրքում տեղ գտած գիտելիքներով, նախընթաց դասագրքերի մէջ էլ բաւականին ոչ սխալ մեկնաբանութիւններ կային, դիրքորոշումներ կ՚ային, պատմական տարբեր իրադարձութիւնների վերաբերեալ վիճելի ներկայացումներ կային, մասնաւորապէս Պապ թագաւորի հետ կապուած, որին ոմանք յաճախ յղում են անում եւ որպէս առաջնորդող կերպար են ընդունում: Բայց այն ինչ այս դասագրքում է ընդգրկուած որեւէ ձեւով համադրելի չի նախընթաց դասագրքերի հետ:

Եթէ սրանից 10 տարի առաջ, որեւէ մէկը փորձէր մեզ համոզել, որ հնարաւոր ա Հայաստանում այդպիսի դասագիրք, հաւանաբար մենք իրեն կը մեղադրէինք շատ որոշակիօրէն դաւադրապաշտութեան մէջ: Բայց այս օրերին մենք արձանագրում ենք, որ այն ինչ-որ էսօր տեղ է գտել այդ դասագրքում նախապատրաստուել է տարիներ առաջ:

Մարդիկ ուզում են պատմութիւնը խմբագրեն, ոչ թէ՝ պատմութեան նկատմամբ իրենց մօտեցումները:

Պատմութիւնը նրա համար է որպէսզի մենք յիշենք ինչ-որ իրադարձութիւններ, թէ պատմութիւնը նրա համար է, որ ոգեշնչուենք դրանով, որ դա ապագայի գնալու յոյս, վստահութիւն եւ ներշնչում տայ:

Պատմութիւնից դու պէտք է յիշես ոգեշնչող իրադարձութիւնները: Մենք ունենք պատմութեան մէջ ոգեշնչող իրադարձութիւններ, բայց փաստօրէն դասագրքերով, կամ պատմութեան եղծմամբ պատմութեան նկատմամբ նոր մօտեցնումների դրսեւորմամբ փորձ է արւում այդ իրադարձութիւնները կամ նսեմացնեն կամ ջնջեն կամ ոչնչացնեն:

Տպաւորութիւն է ձեւաւորւում, որ պատմութիւնը մեզ մօտ փորձ է արւում շարադրել համապատասխանեցնելով արտաքին պահանջներին, արտաքին ճաշակներին: Եւ ամբողջ վտանգը այստեղ է: Խնդրի վտանգաւորութիւնը հենց սրանում է»,-ըսած է ան: