2.09c
Երեվան
ուրբ, դկտ 27
Սուրիոյ հիւսիսարեւմտեան շրջանի հայ հին գաղթականութեան վերջին ժառանգները
Ուսուցչապետ, մտաւորական արմատներով ՝Քեսապահայ Յակոբ Չոլաքեան կը գրէ ՝
Աւարտած եմ պատմական Անտիոքի շրջանի հայ հին գաղթականութեան վերջին առկայծումներուն (Պէյլան, Մուսա լեռ, Քեսապ, Արամո-Ղնեմիէ, Եագուպիէ-Գնիէ․ շուրջ 45 բնակավայր) նուիրուած այս ժողովածոն, որ 12 վերնագիրներու տակ կը ներկայացնէ աղբիւրագիտական, բարբառագիտական, ազգագրական ու բանահիւսական նոր արժեւորումներ ու նիւթեր։
Վերջին քանի մը տարիներուն անոնցմէ շատերը առիթը ունեցած եմ հրապարակելու «Հայկազեան» հայագիտական, «Վէմ» համահայկական, Երեւանի պետական համալսարանի «Հայագիտական հարցեր» եւ «Բանբեր» հանդէսներուն, Մայր Աթոռի «Էջմիածին» պաշտօնական ամսագիրին մէջ, UCLA-ի «The Armenian Communities of the Northeastern Mediterranean», ՀԱԻ-ի «Վիշապը հեքիաթի եւ իրականութեան սահմանին», «Ավանդականը եւ արդիականը հայոց մշակույթում 1», «Հնագիտության եւ ազգագրության ինստիտուտի աշխատություններ – 4», Պատմութեան ինստիտուտի «Օտար աղբյուրները հայկական գաղթավայրերի մասին, պրակ Ա․» գիտական ժողովածոներուն մէջ։
Գիրքը կազմող նիւթերն են․
1․- Սուրիոյ հիւսիսարեւմտեան շրջանի հայ հին գաղթականութեան վերջին յետնորդները (իբրեւ յառաջաբան)
2.-Արաբական միջնադարեան աղբիւրները Անտիոք քաղաքի եւ շրջակայքի հայոց մասին
3.- Անտիոքի հայերը կրօնական եւ ցեղային տարաբնոյթ հաւաքականութիւններու մէջ (ալաուի, արաբ, թուրքմէն, քիւրտ, հոռոմ)
4.- Այլադաւան հայերը եւ անոնց ազգային ինքնութեան խնդիրը
5.- Կասիոս լեռը Անտիոքի շրջանի հայոց աւանդազրոյցներուն եւ հաւատալիքներուն մէջ
6.- Վիշապը (արվանտ) Քեսապի հայոց հաւատալիքներուն մէջ
7.- Չարն ու չար ոգիները Քեսապի հայոց սնահաւատութեան մէջ
8.- Բարբառագիտութիւնը եւ Անտիոքի շրջանի հայերէն խօսուածքները
9.- Երգն ու պարը Անտիոքի շրջանի հայոց հաւաքական հանդիսութիւններուն մէջ
10.- Անտիոքի շրջանի ուխտավայրերը․ աւանդազրոյցներ եւ հրաշապատումներ (համահաւաք)
11.- Տերիւս լեռան հայկական գիւղերը՝ Արամո եւ Ղնեմիէ (պատմա-ազգագրական ուսումնասիրութիւն)
12.- Նոր գրառումներ Քեսապի բանահիւսութենէն եւ ազգագրութենէն
Գիրքը պիտի ունենայ անձնանուններու եւ տեղանուններու ցանկեր, նկարներու
եւ գծանկարներու բաժին, շուրջ 550 էջ։
Կամաց-կամաց դէպի տպարան։
Նկարը՝ ԿԱՍԻՈՍ (Խազզի, Սափան, Սափոն, ճեպէլ Ագրա) լեռը. եղած է երկինքի ու ամպրոպի աստուածներու բնակավայր, ուր Զեւսի տաճարի հիմքին վրայ կառուցուած է քրիստոնէական վանական հսկայ համալիր՝ Պարլում/Պալլում, որ համաժողովրդական ուխտագնացութեան վայր էր տեղւոյն հայութեան համար։
