Չմեղադրենք Ամերիկան, որ իր խօսքերը կը մոռնայ եւ մեր արիւնը կը ծախէ: Եթէ 1.500.000 հայութիւն չապացուց, թէ ինք ծախու ապրանք չէ, մեղաւոր չէ ծախողը:Ապա եթէ հաշուենք աշխարհի ամէն անկիւններուն մէջ մեր անիմաստօրէն թափած ճիգերը, որոնց բոլորին մէջ արժէք մը կրնայինք դնել հայերս, հաւատացէք, որ միայն նիւթական գումարով կրնայինք Հայաստան մը գնել:Եթէ ճանչնայինք մեր մահուան մեծութիւնը եւ հոգեվարքին ահաւորութիւնը, այլեւս քիչ պիտի խօսէինք օտարներու պատասխանատուութիւններուն վրայ եւ մեր խօսքը պիտի ըլլար գործ:Թո՛ղ անգամ մըն ալ Հայն ըլլար ոճրագործ, թո՛ղ անգամ մըն ալ Հայն ըլլար բարբարոս ու գազան: Ինչո՞ւ դեռ չկրցանք հասկնալ, որ ոճրագործն ու գազանը բօշայէն աւելի կ’արժեն: Անոնց արիւնը ո՛չ միայն ծախու չեն հանուիր, այլ անոնց հետ յարգանքով կը վարուին:Կամ սուտ են ու կեղծ մեր լացն ու կոծը մեր կացութեան առջեւ կամ չենք ըմբռներ զայն իսկապէս: Այլապէս, Հայը, այսօր մանաւանդ, աշխարհի ժողովուրդներուն մէջ առաջինը պիտի ըլլար յանդուգն: Ո՛վ որ ոչինչ ունի կորսնցնելիք, ոչինչ ունի վախնալիք:Եւ հայը ոչինչ ունի կորսնցնելիք: Բայց ամէնէն վախկոտն է դժբախտաբար:Քանի այսպէս է, լանք թէ ողբանք, Փերու ալ պիտի երթանք եւ դեռ աւելի հեռուն ալ, որովհետեւ ատոր միայն արժանի ենք, ատոր միայն արժեցուցինք ինքզինքնիս:
Շահան Նաթալի
«Թուրքերը Եւ Մենք» (Հատուած)