6.09c
Երեվան
հնգ, դկտ 26
Հայաստանի Հանրապետութիւնը այսօր՝ 21 սեպտեմբերին կը նշէ անկախութեան 26-րդ տարեդարձը: Հայ ժողովուրդը 26 տարի առաջ այս օրը հանրաքուէի միջոցով իր վճռական «այո»-ն ըսաւ Հայաստանի անկախութեան: Հայաստանի չափահաս բնակչութեան բացարձակ մեծամասնութիւնը «Համաձա՞յն էք, որ Հայաստանի Հանրապետութիւնը ըլլայ ժողովրդավարական անկախ պետութիւն` ԽՍՀՄ կազմէն դուրս» հարցումին դրական պատասխան տուաւ: Երկու օր անց` 23 սեպտեմբերին, երկրի Գերագոյն Խորհուրդը Հայաստանը հռչակեց անկախ, ինքնիշխան հանրապետութիւն:
Հայաստանի ազգային տօնացոյցի կարեւորագոյն այս տօնի «հիմնադրման» նախորդած էր 1990 թուականի 23 օգոստոսը. օր, երբ սկիզբ դրուեցաւ անկախ պետականութեան հաստատման գործընթացին: Հայաստանի նորընտիր Գերագոյն խորհուրդը իր առաջին նստաշրջանի ժամանակ ընդունեց «Հայաստանի անկախութեան մասին» հռչակագիրը: Ատով հանրապետութեան խորհրդարանը ազդարարեց անկախ պետականութեան հաստատման գործընթացի սկիզբը: Հռչակագրի ընդունումէն անմիջապէս ետք` 24 օգոստոսին, ՀԽՍՀ Գերագոյն խորհուրդը որոշեց «Հայկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետութիւն»ը վերանուանել Հայաստանի Հանրապետութիւն, իսկ գործող տասներկուերորդ գումարման Գերագոյն խորհուրդը համարել Հայաստանի Հանրապետութեան առաջին գումարման Գերագոյն խորհուրդ:
Հռչակագրի ընդունմամբ հայ ժողովրդի կեանքին մէջ նոր ժամանակաշրջանի սկիզբ դրուեցաւ եւ Հայաստանի պատմութեան մէջ սկսաւ երրորդ հանրապետութեան կառուցումը։ Արդիւնքը եղաւ` Հայաստանի տարածքին կը գործեն միայն ՀՀ Սահմանադրութիւնը եւ օրէնքները: Հայոց պետականութեան կրողը Հայաստանի Հանրապետութեան ժողովուրդն է: ՀՀ տարածքին բնակող բոլոր քաղաքացիներու համար կը սահմանուի Հայաստանի Հանրապետութեան քաղաքացիութիւնը: Արտերկրի հայութիւնը ՀՀ քաղաքացիութեան իրաւունք ունի:
Նորանկախ Հայաստանի առաջին Սահմանադրութիւնը ընդունուած է 5 յուլիս 1995-ին` համաժողովրդական հանրաքուէի արդիւնքով: Գործող Սահմանադրութիւնը ընդունուած է 27 նոյեմբեր 2005-ին՝ դարձեալ համաժողովրդական հանրաքուէի արդիւնքով: Հայաստանի Հանրապետութեան դրօշը եռագոյնն է, նորանկախ Հայաստանի զինանշանը` Հայաստանի առաջին Հանրապետութեան (1918-1920 թ.թ.) զինանշանն է, որու հեղինակներն են ճարտարապետ Ալեքսանտր Թամանեանը եւ նկարիչ Յակոբ Քոճոյեանը: Հայաստանի օրհներգը եւս Հայաստանի առաջին Հանրապետութեան օրհներգն է: Օրհներգը բառերուն հեղինակը՝ Միքայէլ Նալպանտեանն է, երաժշտութիւնը հեղինակած է Բարսեղ Կանաչեանը:
21 Սեպտեմբերը ազգային հպարտութեան օր է. անկախ հայրենիք ունենալու հայ ժողովուրդի դարաւոր երազանքը 26 տարի է՝ արդէն իրականութիւն է:
