5.09c
Երեվան
ուրբ, դկտ 12
Օրերս Գերմանիոյ մէջ իր հանդիպումներու ժամանակ Նիկոլ Փաշինեանը հերթական անգամ շատ վտանգաւոր յայտարարութիւն ըրած էր՝ ըսելով, որ կ՚առաջարկէ Ատրպէյճանին ընդունիլ համատեղ ճանապարհային քարտէզ՝ փակելով «Արեւմտեան Ատրպէյճան» եւ «Ղարաբաղի հայերու վերադարձ» թեմաները։ Ան նաեւ նշած էր, որ պէտք է հասկնալ այս թեմաներու պատճառահետեւանքային կապը։ Կ՚ուզեմ քանի մը կէտով անդրադառնալ այս յայտարարութեան եւ անկէ բխող վտանգներուն։ Այս մասին գրած է ատրպէյճանագէտ Տաթեւիկ Հայրապետեանը:
«Պատճառահետեւանքային կապի մասով կամ թէ ինչպէս ի յայտ եկաւ այս թեման՝
Դրա պատասխանը լաւագոյնս տուել է Իլհամ Ալիեւը 2022 թուականի դեկտեմբերի 24-ի իր ելոյթով՝ բառացի ասելով.
«Այս տարածքում Հայաստան երբեք չի եղել։ Այսօրուայ Հայաստանը մեր հողն է… Այժմ, երբ Ղարաբաղեան հակամարտութիւնը լուծուել է, սա է մեր օրակարգում եղած խնդիրը։ Ի հարկէ, վաղաժամ էր խօսել դրա մասին նախքան Ղարաբաղեան հակամարտութեան լուծումը։ Բայց մենք չպէտք է ժամանակ վատնենք։ Պէտք է մշակուի վերադարձի հայեցակարգ…»։
Այս հարցը շրջանառութեան մէջ է մտել Փաշինեանի կողմից Արցախն Ադրբեջանի մաս ճանաչելուց երկու ամիս անց։ Ադրբեջանցի բազմաթիւ պաշտօնեաներ շատ ուղիղ տեքստով ասել են, որ չէին կարող նման հարցեր բարձրաձայնել, քանի դեռ կար Լեռնային Ղարաբաղի հիմնահարցը։ Կարծում եմ՝ ուղիղ խօսքը պէտք է, որ բարդ չլինէր հասկանալ։ Այս զաւթողական հայեցակարգը Լեռնային Ղարաբաղի հարցում Փաշինեանի վարած «ֆանտաստիկ» քաղաքականութեան հետեւանք է։
«Փախստականների իրաւունքի» մասով՝
Արդէն տեւական ժամանակ յստակ փաստերով ներկայացնում եմ, որ սա զաւթողական հայեցակարգ է, չկայ այստեղ իրաւունքի թեմայ։ Խօսոյթը հետեւեալն է. «հայկական պետութիւնը ձեւաւորուել է պատմական ադրբեջանական հողերի վրայ, որոնք խլել են ադրբեջանցիներից»։ Այս խօսոյթով կրթւում է մի ողջ սերունդ՝ դպրոցում, համալսարաններում, կազմակերպւում են շարադրութեան մրցոյթներ։ Այս ամէնը թափ է առել վերջին երեք տարուայ ընթացքում։ Սա կարելի էր ու դեռ կարելի է յամառ, կազմակերպուած ու շատ խելացի աշխատանքով դարձնել Ադրբեջանի մեծագոյն գլխացաւանքը։
Այն ինչ կարող է դառնալ գլխացաւանք Ադրբեջանի համար, Փաշինեանի ձեռամբ դառնում է գլխացաւանք մեզ համար՝
Փաստացի, Փաշինեանը հերթական անգամ այն, ինչ կարելի է ուղղել Ադրբեջանի դէմ, ուղղում է մեր դէմ։ Անգամ միջազգային դատարաններն են մերժել Ադրբեջանի բարձրացրած «իրաւունքի» թեման, ուստի դա նոյն հարթութեան մէջ դնելով՝ ամրագրուած ու միջազգայնօրէն հաստատուած Արցախի հայերի իրաւունքների հետ, որոնք ենթարկուել են ագրեսիւ պատերազմի, էթնիկ զտման ու բռնի տեղահանման, նշանակում է հերթական անգամ «արջի ծառայութիւն մատուցել» Ալիեւին։ Այս առաջարկով, որն, ասեմ, ադրբեջանական մեդիայում արդէն մերժուել է, միմիայն կոծկւում են Ադրբեջանի իրական զաւթողական նպատակները, աւելին՝ դրանց տրւում է վտանգաւոր «լեգիտիմութիւն»։
Փաշինեանի փորձարկումների համար չափազանց թանկ գին ենք վճարում․
Հարցեր լուծելու բացառիկ անկարողութիւնը Փաշինեանին մղում է հերթական փորձարկումների։ Նման փորձարկումների համար մենք շատ թանկ գին վճարեցինք Արցախի հարցում։ Հիմա, եթէ այս մարդը շարունակի ղեկավարել, նա իրօք այս հարցը դարձնելու է օրակարգային մեզ համար։ Ասել եմ՝ ոչ մի շարքային ադրբեջանցի ՀՀ չի գալու, ՀՀ գալու են յատուկ պատրաստուած խմբեր՝ յստակ զաւթողական ծրագրերով։ Սա չափազանցութիւն չէ։ Սա իրենց բաց աղբիւրների վերլուծութեան հիման վրայ արուած եզրակացութիւն է։ Այս ամէնը կարելի է կանխել ժամանակին, խելքով ու աշխատանքով։ Ներկայիս իշխանութիւնը դա չի անելու։ Բայց պետականամէտ իշխանութեան ձեւաւորման պարագայում այս հարցը միանգամայն լուծելի է․ իրաւունքն ու փաստերը մեր ձեռքին են»,- գրած է ան:
