-1.91c
Երեվան
չրք, հնվ 15
Ընդհանուր տնտեսական քաղաքականութեան անարդիւնաւէտութեան պարագային ցանկացած պարտք կը դառնայ ռիսքային։ Այս մասին ըսած է ՀՀ արդիւնաբերութեան եւ առեւտուրի նախկին նախարար Կարէն Ճշմարիտեանը։
Նշենք, որ ՀՀ Ելեւմուտքի նախարար Ատոմ Ջանջուղազեանը յայտարարած է, թէ կառավարութեան պարտքն այս տարուան վերջը պիտի հասնի մօտ 8,5 միլիառ տոլարի, այսինքն՝ կառավարութեան պարտք-ՀՆԱ յարաբերակցութիւնը ընդհանուր պարտքի մասով պիտի կազմէ 70 տոկոս։
«Դիտարկենք երկիրը որպէս մէկ տնտեսական «սուպյեքթ» եւ դա պրոյեքթենք (արտաձգենք) մէկ տնտեսական «սուպյեքթ»ի վրայ․ ենթադրենք՝ տնտեսական «սուպյեքթ»ը պարտք է վերցրել, պարտքը վերցնելիս պէտք է հաշուարկի՝ ինքն ի՞նչ աշխատանք, ի՞նչ արդիւնաւէտութեամբ պիտի դա անի, որ պարտքը հնարաւոր լինի վերադարձնել։ Չի կարող տնտեսվարող «սուպյեքթ»ը պարտք վերցնել ու այդ գումարը ուղղել սպառմանը, աշխատողներին աշխատավարձ տալուն, ոչինչ չարտադրի, ոչինչ չստեղծի, յետոյ գնայ մի ուրիշ տեղից աւելի մեծ պարտք վերցնի, որպէսզի նախորդ պարտքը մարի եւ մնացածը նորից ուղղի սպառմանը։ Նոյնը՝ երկրի դէպքում․ եթէ արդիւնաւէտութիւնը հնարաւոր լինի ապահովել, ցանկացած պարտք կարելի է սպասարկել։ Պարտքը պէտք է լինի նպատակային, որտեղ է օգտագործւում, եթէ զուտ սպառման համար, չեմ կարծում, որ դա ընդունելի է, եթէ յստակ ծրագրերին, որոնք յետոյ այնպիսի արդիւնաւէտութիւն են ապահովելու, որ հնարաւոր լինի այդ պարտքը թէկուզ իր մասով սպասարկել, ապա այդտեղ խնդիր չկայ»,- ըսած է ան։
Կարէն Ճշմարիտեանի խօսքով՝ խնդիրն ընդհանուր տնտեսական քաղաքականութեան մէջ է. «Այսինքն՝ զուտ պարտքի գոյութիւնը դեռեւս չի նշանակում, որ դա շատ վատ բան է։ Ի հարկէ, շատ լաւ կը լինի, որ պարտքը չլինի, լինենք ինքնաբաւ։ Պարտք/ՀՆԱ յարաբերակցութիւնը հաշուարկում են, որովհետեւ եթէ ՀՆԱ-ի նկատմամբ պարտքի տոկոսը փոքր է, նշանակում է ՀՆԱ-ն, այսինքն՝ նոր ստեղծուած արդիւնքը հնարաւորութիւն է տալիս ոչ միայն այդ պարտքը սպասարկել, այլեւ մնացած ազատ միջոցները ուղղել տնտեսութեան զարգացմանը։ Սա է ընդհանուր տրամաբանութիւնը։ Որեւէ տնտեսական երեւոյթի առանձին դիտարկումն առանց միւսների՝ մասնագիտական տեսանիւնից՝ սխալ է։ Միշտ պէտք է դիտարկել համակցութեան, ընդհանուր համաթեքսթի մէջ՝ արդիւնաւէտութեան, տնտեսվարողների շարժառիթների»։
Կարէն Ճշմարիտեանն ընդգծած է, որ եթէ տնտեսութեան անկման ընթացքը եւս 2 ամիս շարունակուի, անկէ ետք դժուար է ըսել, թէ ինչ կրնայ ըլլալ. «Դրանից յետոյ դժուար կը լինի հասկանալ, թէ ինչպէս կարելի է վերականգնել այդ ամէնը։ Ինչ ազգային տնտեսութեան մասին կարող է խօսք լինել, եթէ մեր ազգային, պետական շահերն այսօր վտանգուած են»։
Լուրը՝ NEWS.am-էն
