9.09c
Երեվան
շբթ, ապր 05
Միացեալ Նահանգներու նախագահ Տանըլտ Թրամփի վարչակազմի դիրքորոշումն է, որ Պաքուի մէջ պահուող հայ քրիստոնեայ ռազմագերիներու ազատ արձակումը ըլլայ Հայաստանի եւ Ատրպէյճանի միջեւ խաղաղութեան պայմանագրի առաջխաղացման նախապայման։ CNA-ի (Catholic News Agency) հետ զրոյցին ըսած է Ռուբէն Վարդանեանի միջազգային փաստաբան, իրաւապաշտպան Ճարըտ Կենսըր։
«Մեզի ըսուած է, որ անոնց ազատութիւնը պէտք է ըլլայ նախապայման, որ նախագահ Թրամփը վերջնական աջակցութիւն յայտնէ խաղաղութեան պայմանագրին», – յայտնած է Կենսըրը:
Վարդանեանի միջազգային փաստաբանը նշած է, որ նախագահ Տանըլտ Թրամփը նախընտրական քարոզարշաւի ընթացքին խոստացած էր պաշտպանել հալածանքներու ենթարկուող հայ քրիստոնեաները, դատապարտելով Լեռնային Ղարաբաղի մէջ տեղի ունեցածը որպէս «էթնիք զտում»:
Կենսըր նշած է, որ Վարդանեանին՝ Հայ Առաքելական Եկեղեցւոյ հետեւորդին չէ թոյլատրուած ունենալ Աստուածաշունչ, որ, անոր խօսքերով, «միայն կ՚ամրապնդէ այն, որ անոր եւ Լեռնային Ղարաբաղի այլ առաջնորդներու հալածանքը բացառապէս այն պատճառով չէ, որ անոնք եղած են այսպէս կոչուած «անկախացող հանրապետութեան» ներկայացուցիչներ, այլ պայմանաւորուած է նաեւ անոնց քրիստոնեայ ըլլալու հանգամանքով»:
«Մենք նաեւ տեսած ենք էթնիք զտումէ ետք հայկական եկեղեցիներու եւ հայկական ժառանգութեան այլ յուշարձաններու հիմնայատակ աւերումը», –ըսած է Կենսըրը։
Կենսըրի խօսքով՝ Վարդանեանը ազատելու իր աշխատանքի մէկ մասը կը վերաբերի նաեւ բոլոր միւս հայ գերիներու, Լեռնային Ղարաբաղի փախստականներու իրաւունքներու, ինչպէս նաեւ երկու երկիրներու միջեւ իրական խաղաղութեան եւ կայունութեան հասնելու խնդիրներուն:
«Երբ դուն կը ներկայացնես բարձր հեղինակութիւն ունեցող քաղբանտարկեալ, քու աշխատանքդ չի վերաբերիր բացառապէս անոր: Իրականութեան մէջ այստեղ խօսքը հարցերու աւելի լայն շրջանակին նայելու եւ ատոնց լուծման համար ջանքեր գործադրելու մասին է»,-ըսած է ան:
«Կը կարծեմ` այդ իսկապէս կարեւոր զարգացում է, քանի որ մեր ամենամեծ մտավախութիւնն այն էր, որ եթէ խաղաղութեան գործընթացը շարունակուի՝ առանց հաշուի առնելու Լեռնային Ղարաբաղի կամ հայ քրիստոնեայ գերիներու հարցի լուծումը, ապա դժբախտաբար, այդ կրնայ յանգեցնել այդ բանտարկեալներու զոհաբերման՝ որպէս այդ համաձայնութեան մէկ մաս»:
Ըստ Կենսըրի, այս կարեւոր հարցերէն ոչ մէկը ներառուած է խաղաղութեան պայմանագրին մէջ, ատոնք չկան նաեւ երկկողմ օրակարգին մէջ: Այնուամենայնիւ, անոր խօսքով, Թրամփի վարչակազմը կրնայ շատ բան ընել այս նպատակներուն հասնելու համար:
Կենսըրը հրաժարած է ըսել, թէ ինչ յստակ մեթոտներ պէտք է կիրառուին Ատրպէյճանի նախագահ Իլհամ Ալիեւի վրայ ճնշում գործադրելու համար, չնայած ան խրախուսած է Թրամփի վարչակազմը «ցնցելու» Ատրպէյճանի նախագահը, որուն ան նկարագրած է որպէս բռնապետ:
«Ի վերջոյ, բռնապետները քաղբանտարկեալները ազատ կ՚արձակեն միայն այն ժամանակ, երբ ստիպուած են այդ ընել: Անոնք երբեք այդ չեն ըներ մեծահոգութենէ կամ մարդասիրական մղումներէ ելլելով: Այդ տեղի կ՚ունենայ միայն այն ժամանակ, երբ բռնապետը կը տեսնէ, որ քաղբանտարկեալը կամ քաղբանտարկեալները կալանքի տակ պահելն իր վրայ աւելի թանկ պիտի նստի, քան ազատ արձակելը»,-ըսած է իրաւապաշտպանը:
Հայ քրիստոնեայ գերիներու դժուարին վիճակի մասին հարցին ի պատասխան Միացեալ Նահանգներու Արտաքին գործոց նախարարութիւնը CNA-ին ըսած է հետեւեալը. «Մենք կը շարունակենք հետեւիլ իրավիճակին տարածաշրջանին մէջ մեր դեսպանատուներու միջոցով: Բոլոր կալանաւորուած անձանց իրաւունքները պէտք է յարգուին, եւ եթէ անոնց քրէական մեղադրանք առաջադրուած է, անոնց պէտք է տրամադրուին արդար դատավարութեան բոլոր երաշխիքները»:
Փաստաբանն ըսած է, որ խաղաղութիւնը հնարաւոր պիտի չըլլայ, քանի դեռ «բոլոր խնդիրները չեն բացայայտուած, բանակցուած եւ լիովին լուծուած խաղաղութեան պայմանագրի շրջածիրէն ներս»:
«Խաղաղութեան պայմանագիրը, որ չլուծուած կը ձգէ Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդի ապագան եւ հայ քրիստոնեայ գերիներու ազատ արձակումը, ապագայ բռնկումներու, տարաձայնութիւններու եւ նոյնիսկ հնարաւոր պատերազմի բաղադրատոմս է», –ըսած է ան:
