21.09c
Երեվան
շբթ, հլս 27
Սուրիոյ պետական համակարգին մէջ ալ, որ գերագոյն կերպով կը հանդիսանայ խորհրդարանի մակարդակով, կայ մէկ հայ երեսփոխան, որ կը ներկայացնէ հայութիւնը, իսկ յաճախ կազմուած Սուրիոյ կառավարութեան կազմերէն ներս սովորութիւն դարձած է նշանակել մէկ հայ նախարար:
ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԿԱՌՈՅՑՆԵՐ
Սուրիոյ քաղաքական իրավիճակէն մեկնած շատ գործունեայ չէին հայ քաղաքական աւանդական երեք կուսակցութիւնները, որոնք 19-րդ դարու վերջերէն արդէն յայտնուած էին հայ իրականութեան մէջ։ Այս կուսակցութիւնները Սուրիոյ մէջ ունին վարչական ու կազմակերպչական գործունէութիւններ՝ ներհայկական շրջանակներէն ներս: Անոնց ունեցած պատմական փորձը ուղղուած է սուրիահայութեան հաւաքական շահերը պաշտպանելու ու այդ շահերու համադրման՝ Սուրիոյ ընդհանուր շահերուն հետ: Քաղաքականութեան մասը դառնալու ջանքերը դիտուած են իբրեւ բարեկեցիկ կեանք ու արդար դատերու կողմնակից ըլլալու մէջ: Հայ դատի գործերով զբաղուող միութիւններ կան, ինչպէս նաեւ զանազան քարոզչական ու ծանուցողական մարմիններ կը ներկայացնեն զայն Սուրիոյ մէջ: Հայկական կազմակերպչական կեանքը ունի իր ղեկավարող մարմինները՝ ըլլան անոնք եկեղեցական ժողովներուն հովանիին տակ գտնուող կազմերը եւ ըլլան անոնք քաղաքական կուսակցութիւններուն ունեցած վարչական միաւորումները: Սուրիոյ պետական համակարգին մէջ ալ, որ գերագոյն կերպով կը հանդիսանայ խորհրդարանի մակարդակով, կայ մէկ հայ երեսփոխան, որ կը ներկայացնէ հայութիւնը, իսկ յաճախ կազմուած Սուրիոյ կառավարութեան կազմերէն ներս սովորութիւն դարձած է նշանակել մէկ հայ նախարար:
ՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՀԱՍՏԱՏՈՒԹԻՒՆՆԵՐ
Սուրիահայ մշակութային կառոյցները բազմաթիւ են, անոնք կը բաժնուին գրական, թատերական, գեղանկարչական ու պարային-երգչախմբային գործունէութիւն վարող կառոյցներու: Հիմնական միութիւններէն են Համազգային մշակութային միութիւնը (ՀՄՄ), Հայկական բարեգործական ընդհանուր միութեան (ՀԲԸՄ) մշակութային միաւորը, Թէքէեան մշակութային միութիւնը (ԹՄՄ), որոնց հովանիին տակ կը գործեն տասնեակ յանձնախումբեր, կեդրոններ եւ նկարչութեան ու գեղարուեստի ակադեմիաներ՝ Սուրիոյ զանազան շրջաններու մէջ: Հիմնականօրէն այս մշակութային միութիւններու կողքին կայ նաեւ՝ Հայ համալսարանականներու շրջանաւարտաց մշակութային միաւորը, Հայ մտքի բարեկամները, Սուրիահայ գրողներու խմբաւորումը, ինչպէս նաեւ զանազան ուսանողական եւ ընկերա-մշակութային յանձնախումբեր, որոնք մշակութային գործունէութեամբ ալ զբաղուած են: Եկեղեցական կառոյցները ունին իրենց պատկանող գրադարանային ու քարոզչական խումբերը, ինչպէս նաեւ դպրոցներու պատկանող հոգաբարձու ու խնամակալ յանձնախումբերու հովանաւորութեան տակ գտնուող մշակութային խումբերը:
Տիգրան Գաբոյեան
«Ժամանակ»/Պոլիս
•շարունակելի…
