image
Հրատապ լուրեր:

«Ուզեցի, որ պարախումբի անդամներն ալ հետս պայքարին». Հալէպահայ պարուսոյց

«Ուզեցի, որ պարախումբի անդամներն ալ հետս պայքարին». Հալէպահայ պարուսոյց

Տարբեր առիթներով գրած ենք Հալէպի վերակենդանացման ուղղուած ճիգերուն մասին: Ճիշդ է, որ ծանր հարուած կրած Հալէպն ու  հալէպահայութիւնը անցան դժուարին ճանապարհէ, որուն հետեւանքները երեւելի պիտի դառնան բաւական երկար ժամանակահատուածի մը վրայ: Այս բոլորէն անդին, սակայն, անուրանալի են սուրիահայութեան եւ յատկապէս հալէպահայութեան ունեցած հաւատքը եւ ապրելու կամքը, որ տարբեր առիթներով ալ  մեզի բոլորիս համար դարձած  է հպարտառիթ երեւոյթ մը:

Այստեղ  պարտինք  նշել, որ  Սուրիան  հարուածող  ամէնէն  ծանր  փուլերուն «Արեւելք» իր աշխատանքները կեդրոնացուց Հալէպի մասին  անաչառ լրատուութիւն  կատարելու վրայ:

Ու այս առումով ալ մեզի համար ինչպէս երէկ, այսօր ալ ուշադրութեան  առարկայ է այնտեղ ընթացող տարբեր  մակարդակի   աշխատանքներն ու նուաճումները:

Այսօրուան մեր հարցազրոյցը կատարած ենք հալէպահայ  երիտասարդ  հայուհի  Նայիրի Օհանեան-Մարգարեանին հետ,  որ պարուսոյցն է Հալէպի ՀԲԸՄ- ՀԵԸ-ի պարախումբին: Խումբը օրերս  այցելած էր Լաթաքիա եւ հանդէս եկած բաւական տպաւորիչ ելոյթներով:

Այս եւ այլ   նիւթերու մասին զրուցեցինք տիկին Նայիրի Օհանեան-Մարգարեանին  հետ:

 


 

-Ե՞րբ հիմնուած է «Անդրանիկ» պարախումբը եւ Դուք ե՞րբ ստանձնեցիք  պարուսոյցի  պաշտօնը:

-ՀԲԸՄ-ՀԵԸ-ի Հալէպի «Անդրանիկ» պարախումբը հիմնուած է 2003 թուականին, ունինք նաեւ մանկական խումբ մը, որ կը կոչուի «Փունջ»: Այս պաշտօնը ստանձնեցի 2013 թուին:

 

-Անկէ առաջ այս ոլորտին մէ՞ջ էիք դարձեալ:

-Այո, «Անդրանիկ» պարախումբին մաս կը կազմէի, որպէս պարող: Եւ անցեալ տարի Բարեգործականի կողմէ ուղարկուեցայ Հայաստան, ուր հետեւեցայ  պարի դասընթացքի  եւ վկայագիր ստացայ:

 

- Քանի՞ հոգիով հիմնադրուած էր խումբը եւ այսօր ընդհանուր պատկերը ի՞նչ է:

-Սկիզբը մենք հինգ պարողներ ունէինք միայն, իսկ ներկայիս խումբը կը բաղկանայ 31  անդամներէ:

 


 

-Ուրեմն, հակառակ պատերազմին՝ Դուք յաջողեցաք կարեւոր աճ մը արձանագրել. ի՞նչ է գաղտնիքը Տիկին Նայիրի: 

-Պարի հանդէպ ունեցած սէրս փորձեցի նաեւ ցանել անդամներուն մէջ եւ ուզեցի, որ անոնք ալ հետս պայքարին: Հետապնդեցի եւ ամէն ջանք ի գործ դրի, որ իրենք ալ նոյնպէս սիրեն պարարուեստը: Երբեք չընկճուեցանք որեւէ մէկ դժուարութեան առջեւ, միութիւնն ալ իմ կարողութիւններուս վստահեցաւ: Ասոնց փաստն էր մեր ներկայացուցած ելոյթները: Ես աշխատեցայ ամէն գնով եւ չձգեցի, որ պատերազմը որեւէ ձեւով ազդէ իմ եւ  մեր խումբի անդամներուն վրայ:

 

- Ներկայիս ե'ւ մեծերու ե'ւ փոքրերու խումբը դուք կը մարզէ՞ք:

-Այո, փոքրերու խումբը սկսաւ երեք հոգիով, սակայն ներկայիս ունինք հարիւր քառասուն  անդամներ:

 

-Հակառակ պատերազմին, թիւի նուազում տեղի չունեցա՞ւ:

-Ընդհակառակը՝ աւելցաւ եւ չնուազեցաւ:

 


 

-Ի՞նչ է գաղտնիքը, բացի ձեր պարի հանդէպ ունեցած սէրէն, ի՞նչ է խորհուրդը այս վիճակին, որովհետեւ պատերազմի մէջ եղող երկրի մը մէջ   մարդիկ  «կը վազեն» իրենց առօրեայ հացին ետեւէ  եւ դժուար թէ պարով հետաքրքրուին: Վստահ ենք, որ ներկայիս ալ նոյն դժուարութիւնները կան: Ինչպէ՞ս կարողացաք յաջողութիւն արձանագրել եւ խումբը պահպանել:

-Գաղտնիքը, ըստ իս,  կապ ունի իւրաքանչիւր անհատի որոշումին հետ: Ասինքն իւրաքանչիւրը  ինք կ'որոշէ  իր մասնակցութիւնը: Բայց կը կարծեմ,  որ անոնք հաճոյք կը ստանային եւ սիրով կը կատարէին իմ ցուցմունքներս:Առաւել կ'ուզեմ ըսել, թէ սկիզբի շրջանը այս պաշտօնը ստանձնեցի կամաւորաբար:

 

-Որքա՞ն ժամանակ կամաւոր մարզեցիք խումբը:

-Մօտաւորապէս մէկ տարի:

 

-Հիմա երեխաները որոշ վճարում կը կատարե՞ն:

-Այո, սակայն շատ չնչին գումար մը, այսինքն՝ ամիսը 1100 ս.ո., (որ կը համապատասխանէ  2  ամերիկեան  տոլարի): ՀԲԸՄ-ը  նաեւ   փոխադրամիջոց մը տրամադրած է  փոքրիկներուն  համար:

 

 

-Իսկ կրնա՞ք ըսել, թէ այդ պարերուն ընթացքին հոգեբանական ուժ մը կա՞ր, որ երեխաները եւ երիտասարդները կրցան շարունակել ձեր հետ:

-Այո, որովհետեւ միեւնոյն ժամանակ ես ուսուցչութեան պաշտօն ալ կը վարեմ դպրոցին  մէջ, այսինքն ես 300 երեխայի եւ անոնց ծնողներուն հետ շփում ունիմ:  Հետեւաբար, կրնամ ըսել փորձառութենէ առաջ կու գայ այս մէկը եւ շատ դիւրութեամբ կրնամ կապ հաստատել անոնց հետ:


- Ո՞ր դպրոցը կը պաշտօնավարէք:

-Կրթասիրաց եւ  ՀԲԸՄ-ի Գ. Կիւլպէնկեան Լազար Նաճարեան վարժարաններու մէջ կը դասաւանդեմ:

 

-Ի՞նչ նիւթ կը դասաւանդէ՞ք:

-Չորս նիւթ կը դասաւանդեմ՝ բնագիտութիւն, քիմիագիտութիւն, գիտութիւն եւ ընկերաբանութիւն:

 


 

-Եւ այդ մէկը օգնե՞ց, որ լաւ յարաբերութիւն հաստատէ՞ք երեխաներուն հետ:

-Այո, կրնամ ըսել ամբողջ օրս անոնց հետ կ'անցընեմ եւ անոնց կը մօտենամ մօր պէս, կը փորձեմ հասկնալ անոնց հոգեկան վիճակը, եթէ երեխայ մը դժուարութիւն ունենայ թելադրած ցուցմունքս կատարելու՝ յատուկ մօտեցումով եւ գուրգուրանքով կը փորձեմ սորվեցնել:Եւ նախքան սորվեցնելս՝ իւրաքանչիւր պարի իմաստը կը բացատրեմ, ապա կ'անցնիմ  դասի:

 

-Դուք վերջին անգամ Լաթաքիա ելոյթ ունեցաք, կրնա՞ք տեղեկութիւններ փոխանցել այս առնչութեամբ: Ո՞վ առաջարկեց, որ Լաթաքիա ելոյթ ունենաք:

-Տեղի  Բարեգործական միութեան հրաւէրով մենք գացինք Լաթաքիա, շատ լաւ ձեւով հիւրընկալեցին եւ շատ ուրախ էին, որ տարիներ յետոյ «Անդրանիկ» պարախումբը կրկին կը գտնուի Լաթաքիա՝ մօտ ութը տարի առաջ ելոյթ ունեցած էինք Լաթաքիոյ մէջ: Կատարեցինք հերթական փորձերը եւ ելոյթ ունեցանք սպասուած օրը, որ մեծ  յաջողութիւն  գտաւ:

 

-Ի՞նչ ճանապարհով հասաք Լաթաքիա, այսինքն որոշ դժուարութիւններու հանդիպեցա՞ք:

-Մօտաւորապէս տասը ժամ տեւեց ճանապարհը՝ ցամաքով եւ կրնամ ըսել որեւէ դժուարութեան չհանդիպեցանք:

 


- Ինչպէ՞ս էր խումբին տրամադրութիւնը:

-Շատ ուրախ էին եւ բարձր էին տրամադրութիւնները, որովհետեւ կրցանք այս դժուար պայմաններուն նուաճում  արձանագրել եւ ելոյթ ունենալ նոյնիսկ տարբեր քաղաքի մը մէջ՝ 31 պարողներով: Ինչպէս նաեւ մեր հետ էին յանձնախումբէն եւ գործադիր մարմնի  անդամներ ալ՝ մօտ 52 հոգի:

 

-Ինչպէ՞ս դիմաւորեց  ձեզ  Լաթաքիոյ գաղութը, զգացի՞ք որ ծարաւ մը կայ իրենց մէջ:

-Այո զգացի, նախ անոնց մէջ հայութեան հանդէպ ծարաւ մը կար: Ինչպէս գիտէք, Լաթաքիոյ գաղութը փոքր է եւ  պատերազմէն  ետք աւելիով նօսրացած է:  Բոլորը  այնքան գոհ էին, որ առաջարկեցին երթալ եւ  հոն ալ խումբ ստեղծել:

 

- Զգա՞լի էր Լաթաքիոյ հայութեան նուազումը:

-Այո', շատ զգալի էր:

 

-Հակառակ նուազումին ներկաներուն թիւը գոհացուցի՞չ էր ելույթին:

-Մօտ 880 տոմս տպուած էր եւ ծախուեցաւ 820 տոմս:

 


 

-Ասիկա մեծ յաջողութիւն է անշուշտ ձեզի համար...

-Այո,  շատ մեծ յաջողութիւն էր: Ներկայ էին նաեւ արաբներ եւ նոյնիսկ իսլամներ:

 

-Հայերու հետ շփում ունեցաք. ի՞նչ է ձեր տպաւորութիւնը:

-Զգալի էր, որ անոնք այդ պատերազմի վատ օրերը չէին ապրած մեր նման: Աւելի հանգիստ էին հոգեպէս, խաղաղ վիճակի մէջ էին: 

 

-Իսկ մարդոց մէջ կա՞ր այն տրամադրութիւնը,  Լաթաքիան եւ ընդհանրապէս  Սուրիան լքելու:

-Երթալու տրամադրութիւն չզգացի, որովհետեւ ան որ մնացած է, արդէն պիտի մնայ: Եւ Լաթաքիա Հալէպի հետ համեմատած բնաւ չապրեցաւ այդ պատերազմական տագնապը եւ ընդհանրապէս խաղաղ էր քաղաքը:



 

-Հակիրճ ձեւով կրնա՞ք յայտագիրը ներկայացնել ընթերցողին:

-Ելոյթի ընթացքին խումբը ներկայացուց տարբեր պարեր՝ արաբական, հայկական նազ պար, նորաձեւ, լաթին ամերիկեան պարեր, կռունկի պարը, ռուսական պար, իսկ եզրափակիչ պարը նուիրեցինք մեր երկրին՝ Սուրիոյ, որ դրօշակներով ներկայացուցինք:

 

-Լաւատե՞ս էք Սուրիոյ ապագայի առնչութեամբ, կրկին պիտի գտնէ՞ իր երբեմնի փայլքը եւ հմայքը: 

-Պիտի վերագտնէ, երբ մենք մնանք անկեղծ մեր երկրին:

 

-Մենք ըսելով սուրիահայութի՞ւնը նկատի ունիք, թէ՞ ընդհանուր:

-Ընդհանուր, սուրիահայեր, իբր ազգ, ուր կը բնակինք մեր մանկութենէն ի վեր, երբ մենք անկեղծ ըլլանք մեր երկրին հանդէպ թշնամին ալ չի համարձակիր մօտենալ:


-Ինչքան գիտենք, պատերազմի ամբողջ  տեւողութեան  դուք չլքեցիք Հալէպը: Այսօր   կը մտածէ՞ք այդ մասին:

-Երբեք չլքեցի, բայց այդպէս մտադրութիւն մը ունեցանք, երբ քաղաքին մէջ ահաւոր սղութիւն  եղաւ, եւ կեանքը դժուարացաւ: Բայց,  երբ կը լսէինք, թէ դուրսը բնակողներն ալ այդքան բարւոք վիճակի մէջ չեն, կրկին հրաժարեցանք Հալէպը  լքելու  գաղափարէն:

 



-Ձեր հիմնական մտահոգութիւնը տնտեսական վիճա՞կն էր,  թէ՞  պատերազմի առաջացուցած տագնապը եւ վախը:

-Այո, երբեք չվախցանք, որովհետեւ միշտ ապաւինեցանք Աստուծոյ եւ մեր հաւատքը մեծ էր, որ ի վերջոյ պիտի կրնանք յաղթել: Ես անձնապէս չուզեցի   տարիներու աշխատանքս եւ պաշտօնս լքել ու հեռանալ:

 

-Ի՞նչ կրնաք ըսել հալէպահայութեան  ներկայ   իրավիճակին  մասին:

-Այսօր հայութեան թիւը շատ նուազած է: Սակայն երեւելի է, որ այն երիտասարդները, որ Հալէպ մնացին,  ունեցան  պայքարի  ոգի մը  եւ զգալի է,  որ նոր սերունդը անսպասելի հասունացում մը ապրեցաւ: Մէկ խօսքով, պատերազմը մեր ժողովուրդի մտածելակերպը փոխեց: Մենք բոլորս  դարձանք աւելի հասուն եւ հեռատես:

Իսկ Հալէպի ապագայի հետ կապուած՝ իւրաքանչիւրն իր կարծիքը ունի: Հալէպ մնալու կամ   հոսկէ հեռանալու  խնդիրը  կախում ունի  իւրաքանչիւրի տնտեսական վիճակէն, ընտանիքի պարագաներէն: Այսինքն այս մէկը անհատական է եւ կարելի չէ ընդհանրացնել, ոմանք յոյս ունին, իսկ ոմանք ալ՝ ոչ: Սակայն մէկ նպատակ մը կայ, որ գոնէ մնացած հայութեան թիւը պահպանելն է: Պահպանել մեր դպրոցները, մեր հաստատութիւնները:

Եթէ խաղաղութիւնը եւ ապահովութիւնը պահպանուին, այո՛, յոյսեր կան եւ կը կարծեմ որ ապագան լաւ կ'ըլլայ, եւ անոնք, որոնք  հոս մնացին կը շարունակեն  իրենց կեանքը բնականոն  հունով մը:


- Իսկ ձեր կարծիքով, Հալէպ վերադարձողներ կա՞ն:

-Կան վերադարձողներ, այո՛, սակայն շատ քիչեր: Անոնք, որոնք Սուրիոյ տարբեր քաղաքներ գացած էին պատերազմի ընթացքին, կրկին Հալէպ կը վերադառնան: Իսկ ինչ կը վերաբերի  Սուրիայէն դուրս գտնուողներուն,     ապա    անոնց  (վերադարձողներուն) թիւը շատ քիչ է: