image

Ռաս Ուլ Այն… Աս ալ գնաց

Ռաս Ուլ Այն… Աս ալ գնաց

Յակոբ Չոլաքեան

 

Թէլ Ապիատէն արեւելք, սահմանագիծին վրայ գտնուող յաջորդ գիւղը Ռաս ուլ-Այնն էր: Վերապրողները անդոհանքով կը յիշէին այս կայանատեղի-սպանդանոցը, ուր 1915-1916-ին 80 000-է աւելի հայ տարագիրներու սպանդը կը կազմուի չէչէններու կողմէ:

1927-ի թղթակցութիւն մը կը յայտնէ, որ «Ռաս ուլ-Այն բնակուած է 30 տուն բարեկեցիկ հայերէ եւ նոյնքան ալ ամուրիներէ»: 1944-ին ունի 370 հոգի հայութիւն, իսկ 1945-ին՝ 302: Մեծ հայրենադարձութենէ ետք հոս կը տեղակայուին նաեւ քիւրտեր ու արաբներ: 1960-ականներէն սկսեալ տեղւոյն հայերէն շատեր կ’իջնեն Հալէպ կամ կ’անցնին Լիբանան:
Ս. Յակոբ եկեղեցին հիմնուած է 1928-ին, օծուած է 1941-ին: Շրջափակին մէջ կայ Ապրիլեան յուշարձան (1980) եւ Ս. Յարութեան խաչքար (2008) եւ հայ-արաբ բարեկամութեան աղբիւր-յուշարձան (1910):

2013-Ին հոս ծանր բախումներ տեղի ունեցան քիւրտերու եւ ծայրայեղ իսլամիստ խմբաւորումներու միջեւ: Քրտական ներկայութիւնը տիրապետող հանդիսացաւ: Հայերէն շատեր հեռացան քաղաքէն: 2015-ին կային 12 հայ ընտանիք: Վերջերս Թէլ Ապիատի հետ Ռաս ուլ-Այն ալ ինկաւ Թուրքիոյ պահանջած ապահովութեան գօտիէն ներս:

Ազգային Մեսրոպեան վարժարանը 1927-1928 տարեշրջանին ունի 61 աշակերտ-աշակերտուհի եւ 2 ուսուցիչ : 1937-1938 տարեշրջանին ունի 107 աշակերտ : Մեծ հայրենադարձութենէ ետք աշակերտութեան թիւը կը նուազի: 1951-1952 տարեշրջանին ունի 56 աշակերտ-աշակերտուհի: Դպրոցը իր դուռը կը բանայ նաեւ օտար աշակերտութեան:
2003-2004-ին ունի 222 (57 մանկ., 165ը նախակրթարան) աշակերտ, միայն 40-ը հայ:
2014-2015-ին ունի 240 աշակերտ-աշակերտուհի, որոնցմէ միայն տասը հայեր են:
Յետո՞յ... Աս ալ գնաց պատմութեան գիրկը: