13.09c
Երեվան
երք, ապր 16
Շատեր ըսած են, որ օրէնքը բացառապէս աղքատներուն համար է։ Խօսքը երեւի Միջին Արեւլքի կամ նոյնիսկ Կովկասեան բարձրավանդակին վրայ իր տեղը գրաւած մեր երկրին՝ Հայաստանին մասին է։ Սակայն, չի բացառուիր, որ այս մօտեցումը իր տեղն ունենայ նաեւ Արեւմուտքի մէջ։
Շատեր ըսած են, որ օրէնքը աղքատներուն համար է։
Ընկերութեան մը մէջ, որուն անդամները, իրենք եւս շուարած են, թէ ու՞րկէ պէտք է սկսիլ բարեփոխումները՝ մեծ առումով այդ բարեփոխումներուն զոհ կ՚երթան երկրի աղքատները։
Անոնք, որոնք «անտէր» են, անոնք, որոնք «քուչի տղա» չեն, անոնք որոնք «լաաա՜ւ» շրջապատ մը չունին ու յատկապէս անոնք, որոնք օրն ի բուն կը վազեն յանուն աւուր հացի։
Այստեղ հաշուի պէտք է առնել, որ յատկապէս այս ժամանակներուն, երբ Հայաստանի մէջ ամէնօրեայ դրութեամբ եւ յաճախ «անսպասելի» զարգացումներ կը գրանցուին, երկրի յատկապէս ընկերային խնդիրները ձեւով մը «մէկդի դրուած են»։
Հասկնալի է, որ այսօրուան իշխանութիւններուն համար, որոնց ուսերուն կան բաւականին լուրջ մարտահրաւէրներ, կրնան եւ գրանցուիլ բազմատեսակ բացթողումներ։
Խելացի եւ համբերատար հայ մարդը մինչ մեծ յոյսերով կը սպասէ գալիքի բարեփոխումներուն, անդին «ջղային» եւ անհամբեր հայը արդէն իսկ սկսած է քննադատական սուր խօսքեր հնչեցնել եւ մեղադրական շեշտերով խօսիլ, որ երկրին մէջ գրեթէ ոչինչ փոխուեցաւ։
Այս բոլորին մէջ սակայն, ամենախոցելի, ամենավտանգուած եւ տուժած խաւը Հայաստանի աղքատ խաւն է, որ կը պայքարի իր ամէնօրեայ հացը ճարելու համար։
Ու այդ խաւին վրայ է, այո՛ ցաւալիօրէն այդ խաւի ուսերուն վրայ է օրէնքի ողջ բեռը։
Ամէնօրեայ հացին համար պայքարող հայը շատ ալ հետաքրքրուած չէ, թէ դատաիրաւական համակարգին մէջ, ինչ փոփոխութիւններ եղան, կամ «վէթինկ» կոչուած «դարման»ը ոչ օրինական ճանապարհներով հարստացած որ դատաւորին «աչքը հանեց»...
Անոնք՝ այդ հասարակութեան անդամները մտահոգ են մէկ բանով, թէ ինչպէ՞ս պիտի կարողանան իրենց զաւակները կերակրել, տան համար պիտանի ու պետքական գործերը ընել, մէկ խօսքով՝ մօտենալ միջին խաւի անդամ դառնալու յոյսին։
Ուշադի՛ր, հոս կը խօսինք յոյսին ու հաւատքին մասին, որուն այնքան կարիքն ունի պարզ հայաստանցին, տեղ մը, ուր ամէն օր հաւատքի եւ յոյսի ամպհովանին աւելի կը փոքրանայ ու հասարակութեան «կարօտեալ» անդամները մղոնով մը կը հեռանան մարդկային բարձր արժէքներու ընկալումներէն։
Այս բոլորը գրելէ ետք հարկ է նշել, որ այս մտորումները լոյսին կը տրուին այն պահուն, երբ նոյն այդ «անտէր» խաւի անդամ մէկ վարորդը, իր ամէնօրեայ հացը ճարելու ճանապարհին վառած էր գլանիկ մը, որուն ի տես անոր դէմ իր ցասումը արտայայտած էր հասարակութեան մէջ «յանուն ազատութեան» պայքարող աքթիւիստ մը։
Մեղադրելի չէ անշուշտ այդ օրիորդը, որուն կոկորդը «խեղդուած» էր վարորդի «ոչ օրինական» գլանիկէն, որն իր կարգին եղած միջադէպէն ետք դարձած էր օրինականութեան եւ օրէնքի հերթական մէկ «զոհ»ը։
Հիմա ըսէք, բարեկամներ, ո՞ւր կը սկսի օրէնքը եւ ո՞ւր կ՚աւարտի այդ օրէնքի սահմանումը։
Արդեօ՞ք մահացու մեղք էր գլանիկ մը վառելը, երկրի մը մէջ, որուն փոխադրութեան միջոցները վաղուց եւ շատ վաղուց հատած են «արժանապատիւ» եւ «մարդկային» միջոց մ՚ըլլալու բոլոր սահմանները ...
Եւ երկրի մը մէջ, որուն բնակիչներուն մեծագոյն տոկոսը բաւարար գումար չունենալու պատճառով, իր զաւակները յաճախ քնանալու կը ղրկէ կէս- պարապ փորերով։ Կամ աւելին երկրի մը մէջ, որուն դպրոցներուն մեծ մասը կը գտնուին մեր դարու ոչ-համապատասխան վիճակներու մէջ, կամ ի վերջոյ երկրի մը մէջ, որուն գիւղերն ու շէները անմխիթար ու աղքատ պատկեր մը կը կազմեն։
Այս բոլորը յիշեցնելէ ետք, հիմա դարձեալ նոյն հարցումն է, որ կը մտատանջէ մեզ այն մասին, որ օրէնքը որո՞ւ համար է ի վերջոյ։
Շփացած հարուստի՞ն, որ երկար տարիներէ ի վեր լքած է Հայաստանը ու միայն պտոյտի համար է, որ Երեւան կը հասնի, կամ անոր համար, որ տարբեր պայմաններու տակ եւ յանուն ամէնօրեայ հացի իր ջղայնութիւնը եւ բողոքը «պարպելու» համար մեքենայ վարած ատեն, գլանիկ մը կը վառէ։
Աղքատի՞ն համար, թէ՞ հարուստին, Հայաստանով ապրող կամ Հայաստանը վաղուց իր ճակատագրին յանձնած, կամ անոր որ իր սրտի Հայաստանը ուրիշ տեղ է թողած ...
Որո՞ւ, որո՞ւ համար է օրէնքը...
