Հալէպահայութեան մշակութային կեանքին մօտէն ծանօթ եղողները վստահաբար կը յիշեն համայնքի մտաւորականութեան համար կարեւոր հարթակ մը հանդիսացող «Հայ Մտքի Բարեկամներ»ու միութիւնը: Պատերազմական պայմաններու բերումով, ինչպէս շատ մը միութիւններ, այնպէս ալ այս միութիւնը, դադրեցուց իր գործունէութիւնը: Այսօր այդ միութիւնը պայմաններու բերումով կայք հաստատած է Պէյրութի մէջ: Ինչպէս մօտիկ անցեալին, այսօր ալ «Արեւելք» հետամուտ է իր ընթերցողներուն ներկայացնել հալէպահայութեան տարբեր խաւերու այսօրուան խնդիրներն ու ընդհանուր վիճակը ու այս առումով ալ յարմար նկատեցինք հարցազրոյց մը կատարել իր անունը վերափոխած եւ «Դիմատետրի Մտքի Բարեկամներ»ու աշխոյժ անդամներէն՝ արուեստագէտ- նկարիչ Ճորճ Ամպարճեանին հետ:
Ստորեւ հարցազրոյցը.-
Դիմատետրէն իմացած եղանք, որ վերջին տարիներուն Սուրիոյ մէջ տիրող ընդհանուր իրավիճակին հետեւանքով այլ մարմիններու նման «Հայ Մտքի Բարեկամներ»ու ձեր համախմբումը սկսաւ գործել Պէյրութի մէջ: Պիտի խնդրէինք, որ այս մասին պատմէիք «Արեւելք»ի ընթերցողներուն:
«Հայ Մտքի Բարկամներ»ը համախմբում մըն է, որուն գլխաւոր մտահոգութիւններէն է հանդիպումներ իրականացնել եւ քննարկումներ ծաւալել մեր ժողովուրդի դիմագրաւած հարցերուն եւ ապագային մասին: Նախքան Սուրիոյ պատերազմը մենք կը հաւաքուէինք Հալէպի մէջ, զրուցելու համար այն նիւթերուն շուրջ, որոնք կը նպաստէին հայութեան վերելքին եւ ուժեղացման: Մեր միութիւնը նաեւ կը վայելէր գաղութի երեք համայնքապետերուն հովանաւորութիւնն ու աջակցութիւնը:
Ի՞նչ են ձեր նպատակները:
Մեր ժողովուրդի զարգացման, յառաջդիմութեան, հաւաքական մտքի ստեղծման եւ քաղաքակրթականացման մէջ կարեւոր եղած են Հայ մտքի հաւաքները, որոնք կը միտին շահեկան տեսակէտներու մթնոլորտ մը ստեղծել: Հայապահպանման գործօնը տկար թուացող մտածելակերպ մըն է, այսինքն` պահպանել եղածը բաւարար չէ, հայութեան նպատակը պէտք է ըլլայ հայ ազգի հզօրացումը, հզօրացման գործընթացը ինքնաբերաբար կ՛ընդգրկէ հայապահպանումը եւ կ՛ուժեղացնէ ազգը, այս պատճառով էր որ մեզի կը միանային զրուցելու բոլոր անոնք, որոնք կ՛այցելէին Հալէպ եւ մօտէն կը հետեւէին մեր աշխատանքներուն:
Ի՞նչ կրնաք ըսել ձեր այսօրուան գործունէութեան մասին:
Սուրիոյ պատերազմին հետեւանքով համախմբումի անդամներուն գաղթելուն կամ ճամբորդելու պատճառով մեր գործունէութիւնը շրջան մը դադրեցաւ, սակայն 2014 թուականէն սկսեալ դարձեալ մեր համախմբումը սկսաւ հաւաքուիլ եւ զրուցել, այս անգամ սփիւռքի մայրաքաղաք համարուող Պէյրութի մէջ, ուր նաեւ մեզի միացան կարգ մը լիբանանահայ մտաւորականներ:
Ի՞նչ թեմաներ կը քննարկէք:
Իւրաքանչիւր ամիս նիւթի մը մասին կը զրուցենք, կը քննարկենք: Օրինակ Ցեղասպանութեան հարցը, հայ կնոջ դերը մեր հասարակութեան մէջ, հայ դատի վերջին զարգացումները, համաշխարհայնացման մարտահրաւէրներն ու հայ եկեղեցին, կրթական հարցերը, արհեստագիտութեան այսօրուան հարցերը, Սփիւռք-Հայաստան կապերը եւ հայ կեանքը յուզող շատ մը հարցեր: Այս առումով ալ կը հրաւիրենք, իրենց ասպարէզին մէջ մասնագիտացած ազգային գործիչներ կամ մասնագէտներ:
Իմացանք, որ Հայաստանի «Երկիր Ծիրանի» կուսակցութեան նախագահ Զարուհի Փոսթանճեանն ալ մասնակցած է «Դիմատետրի Մտքի Բարեկամներ»ու համախմբումի զրոյցին: Ի՞նչ կ'ըսէք այդ մասին:
- Մենք միշտ բաց ենք այն մտքերուն կամ գաղափարներուն առջեւ, որոնք կը նպաստեն հայ ազգի հզօրացմանը: Մեր վերջին հանդիպման հիւրաբար ներկայ եղաւ Պէյրութ գտնուող Հայաստանի «Երկիր Ծիրանի» կուսակցութեան նախագահ՝ Զարուհի Փոսթանճեանը, որ մէկ օր առաջ հանդիպում մը ունեցած էր Արամ Ա. վեհափառին հետ: Բնականաբար տեղի ունեցան մտքերու փոխանակում եւ խօսցանք Հայաստանի այսօրուան խնդիրներուն մասին:
Հարցազրոյցը ՝ «Արեւելք»ի