Թալին Մինասեան մինչեւ հիմա յուզումէն կը դողայ, երբ կը մտնէ Հալէպի «Նոր Գիւղ»ի հայկական ակումբի սրճարանէն ներս, յիշելով այն հրթիռները, որոնք կ’իյնային շէնքին վրայ:
Հակամարտութիւններու շփման գիծին գտնուող այս ակումբը 4 տարիէ ի վեր առաջին անգամ ըլլալով վերստին բացուեցաւ:
Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ եկեղեցւոյ եւ հայկական ակումբին միջեւ գտնուող սրճարանէն առաջին անգամ կը լսուին երեխաներու ծիծաղի ձայնը՝ ռումբերու ձայնի փոխարէն:
50 -ամեայ Թալին Մինասեանը ամէն անգամ, որ ակումբ կը մտնէ կ’ըսէ.«Աչքերուս չեմ հաւատար»:
Պատերազմէն 4 տարի առաջ բացուած, պարզ ու համեստ կահաւորումով սրճարանը շատ արագ ժամանակամիջոցի մէջ դարձած էր բոլորին համար սիրելի վայր մը:
Տարբեր համայնքներ կ’ապրին Հալէպի մէջ: Սուրիոյ հայերուն մեծ մասը, մօտաւորապէս 150 000, կ’ապրին Հալէպի մէջ: Սակայն կործանարար պատերազմէն ետք, հայերուն մեծ մասը գաղթեցին դէպի Հայաստան, Լիբանան, Եւրոպա, ԱՄՆ,...ու Հալէպի մէջ մնաց հազիւ 10.000 հայ:
Հալէպի արեւմուտքը գտնուող Նոր Գիւղ թաղամասը, պատերազմի ընթացքին ծանր հռթիրակոծութեան ենթարկուեցաւ զինեալներու ձեռքը անցած կողքի Պոսթան Փաշա թաղամասէն:
Պատերազմի չորս տարիներուն բազմաթիւ ընտանիքներ հեռացան «Ալ Միտան» թաղամասէն (Նոր Գիւղ): Մինասեան կը նշէ. «Կը յիշեմ այն օրը, եր քառասուն հրթիռ ինկաւ թաղամասի մէջ»:
Այսօր, ամուսինը, որ ինքնաշարժի անիւներու վաճառականութեամբ կը զբաղէր, բազմաթիւ այլ նորգիւղցեներու պէս, կրկին բացած է խանութը, իսկ աղջիկը, որ իր ամուսինին հետ Հայաստան մեկնած էր՝ կրկին պիտի վերադառնայ:
57-ամեայ ատամնաբոյժ Յարութիւն Քահուէճեան, որուն ընտանիքը Լիբանան մեկնած էր, եւ ինք Հալէպ մնացած հակառակ ամէն ինչին, կ’ըսէ.« Սրճարանին նկարը աղջիկիս ղրկեցի, որ քաջալերուի եւ վերադառնայ»: Ան կը նշէ, որ այս սրճարանը կեանքի պայքարի խորհրդանշանը կը համարուի:
Հալէպի ամենակարեւոր խորհրդանշաններէն է Հալէպի բերդը: Քաղաքի երբեմնի զբօսաշրջային կեդրոնը, որ դարձած էր ռազմական կեդրոն, այսօր արդէն կենդանութեան նշաններ ցոյց կու տայ եւ հոն գտուող սրճարանները եւս կը վերաբանան իրենց դռները:
Սրճարանի սեփականատէր՝ Պաշիր Ազմուզ կ’ըսէ. «Երբ բերդի նկարները կը տեսնէի, աչքերէս արցունքներ կը հոսէին...: Հիմա ուրախութիւնս աննկարգրելի է»:
Մէկ այլ խորհրդանշաններէն է «Սայտ Ալլա Ճապրի» հրապարակը, ուր թէեւ ակնյայտ կ’երեւին բռնութեան հետքերը, բայց արդէն վերստին լուսաւորուած հրապարակ կը հաւաքուին Հալէպի բոլոր կողմերէն եկած մարդիկ:
37-ամեայ Մուհամմէտ Ալ Տաաուքը, որ ընտանիքին հետ հրապարակ եկած էր՝ զբօսնելու, կ’ըսէ.«Հոսկէ անցնիլ ոչ ոք կը համարձակէր...»: Իսկ հիմա, հրապարակի շատրուաններուն դիմաց, արդէն երեխաները ուրախ կը վազվզեն...:
Նիւթի աղբիւր ՝ «Ալ Նահար»