Սիրելի Սահակ,
Այսօր երբ եկեղեցիէն վերադարձայ, անակնկալի եկայ,երբ դիմատետրի էջին վրայ կարդացի մահուանդ գոյժը:
«Տերեւաթափ» մտածեցի ու միտքս վայրկենական սլացաւ հեռու ժամանակի և տարածքի մէջ և անշուշտ վայրէջք կատարեց կրկին Հալէպ և մեր սիրելի ճեմարանը, ուր դարեր առաջ ես և դուն դասընկերներ եղած ենք և մեզի ուսուցիչ, ապա տնօրէն ունեցած ենք պարոն Պետրոս Հաճեանը:
Այո, դար կ'ըսեմ, որովհետեւ երբ յետադարձ հայեացք մը կը նետեմ մեր պատանեկան օրերուն վրայ, ինծի այնպէս կը թուի, որ շատ երկար ժամանակ անցած է, դարու մը չափ:
Յատկապէս Սուրիոյ քաղաքացիական կռիւներէն յետոյ, որոնք հազարաւոր մարդոց կեանքը խլելէ զատ, հիմնայատակ կործանեցին բնակարաններ, կրթական, մշակութային կառոյցներ, պատմական կոթողներ, եւ այլ բնոյթի հաստատութիւններ,անոնց հետ ալ չքացան նաեւ անցեալի անվերադարձ յիշատակներ:
Արժանթին հաստատուելէ երեք տասնամեակէ աւելի երկար բացակայութենէ յետոյ, ամուսինիս հետ վերադարձանք Հալէպ պտոյտի:
Օր մը, երբ կը պտըտէինք Ազիզիէի շրջանը, հոն մտանք Տիգրանին լուսանկարչատունը. Նախ անակնկալի եկաւ մեզ տեսնելով. ապա անակնկալը վերածուեցաւ ուրախութեան և զուարճախօսութեան:
- Գիտէք պարոն, դուք տասնըմէկերորդ դասարանը անարդար կերպով պատժեցիք Սահակ Ակիլեանը- ըսաւ Տիգրան ժպտելով:
-Այդ ուրկէ՞ ինկաւ միտքդ այսքան տարի յետոյ- հարցուց ամուսինս ինք ալ ժպտելով:
-Որովհետեւ շատ ծանր պատիժ մըն էր-ըսաւ.
-Եթէ այդպէս է, վաղն իսկ կ'երթամ ներողութիւն կը խնդրեմ իրմէ- եզրափակեց ամուսինս;
Յաջորդ առտու երկուքս կը քալէինք Նոր-գիւղի `ճեմարանին ետեւի փողոցը և կ'ուղղուէինք Սահակին աշխատանոցը, որ մեր բախտէն գոց էր:
Միւս օրը նորէն գացինք. Այս անգամ հոն էր Սահակը, որ ըստ երեւոյթին իմացեր էր մեր այցելութիւնը. մեզ գրկաբաց և շատ սիրալիր ընդունեց:
Սկիզբի բարի գալուստի խօսքերէն յետոյ, ըսինք իրեն, որ նախորդ օրն ալ եկած էինք և զինք չէինք գտած:
- Գիտեմ - ըսաւ.
Երբ զարմացած երեսին նայեցանք, Իրեն հայ դրացին հաղորդած էր լուրը: Ուշադրութիւնը գրաւած էր, որ ընդհանրապէս «մեքանիսիէն» արհեստաւորներու թաղի մը մէջ, հագուած շքուած զոյգ մը կը պտըտէր:
- Հա, Սահակ, եկայ քեզմէ ներողութիւն խնդրելու իմ գործած մեղքիս համար- ըսաւ ամուսինս կէս լուրջ, կէս կատակ: Տիգրանը պատմեց, որ քեզ պատժած եմ անարդար կերպով (որ թարգմանի աղուոր տփոց մը տուԷր է).
Սահակը քահ- քահ մը փրցուց.
-Այ պարոն, աս ինչ աղուոր յիշատակ է- ըսաւ.-լաւ ես ալ ձեզ պիտի պատժեմ այս գիշեր ձեզ ճաշարան կը հրաւիրեմ:
Գիշերը այնքան հաճելի ժամանակ անցուցինք և ախորժակով կերանք Հալէպի համեղ կերակուրները: Նաև ծանօթացանք իր ազնիւ տիկնոջ և զաւակներուն:
Իսկապէս անմոռանալի օրեր անցուցինք մեր ծննդավայրին մէջ, որուն համն ու հոտը ուրիշ տեղ չես գտներ:
Այն ատեն Հալէպը մեր գեղեցիկ Հալէպն էր և հալէպցիները մեր օրերու ջերմ և հիւրասէր մարդիկն էին:
Այս տողերը կը գրեմ, սիրելի Սահակ, վերյիշելով անցեալի անկրկնելի օրերը:
Դուն ալ յիշատակի վերածուեցար մեր սիրելի «պարոն»ին պէս որուն միացար անդենականի մէջ:
Հոգիդ լոյսերու մէջ հանգչի:
ՍՕՍԻ ՀԱՃԵԱՆ